دوره 12 (1401)
دوره 11 (1400)
دوره 10 (1399)
دوره 9 (1398)
دوره 8 (1397)
دوره 7 (1396)
دوره 6 (1395)
دوره 5 (1394)
دوره 4 (1393)
دوره 3 (1392)
دوره 2 (1391)
دوره 1 (1390)
فصلنامه نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان بر پایه آیین‌نامه شماره 11/25685 مورخ 1398/2/9 وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، یک نشریه علمی است. فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان با همکاری انجمن علمی انقلاب اسلامی ایران بر اساس تفاهم نامه منعقد شده منتشر می‌شود.

  آثار قابل پذیرش در فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان عبارتند از: مقاله پژوهشی (original research)، مقاله مروری (review article)، نقد کتاب (book review).

اقدامات ضروری برای نویسندگان پیش از ارسال مقاله:

1. مطالعه کامل راهنمای نویسندگان و شیوه نامه ارجاع دهی نشریه (کلیک کنید)

2. تهیه گزارش مشابهت یابی مقاله از سامانه سمیم نور (میزان مجاز مشابهت: حداکثر 10 درصد)

3. تهیه شناسه رایگان  ORCID (دریافت راهنمای فارسی) و درج در سامانه مجله و نمون برگ مشخصات نویسندگان

4. تکمیل و بارگذاری فرم تعارض منافع و تعهد اخلاقی (درج حامی مالی مقاله (در صورت وجود) و یا مستخرج بودن مقاله از پایان نامه، در فرم های مذکور ضروری است)


  مشخصات کلی فصلنامه علمی نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان

کشور محل چاپ: ایران
ناشر: دانشگاه تهران
شاپا چاپی: 5240-2538
شاپا آنلاین: 3216-2783
وضعیت دسترسی به مقاله‌ها: دسترسی باز
وضعیت چاپ: چاپی و الکترونیکی
نرخ پذیرش مقالات: ۲7 درصد
دوره انتشار: فصلنامه
زبان فصلنامه: فارسی (چکیده انگلیسی)
حوزه تخصصی: جامعه شناسی (بینا رشته‌ای)
نوع فصلنامه: علمی (وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) رتبه ارزیابی سال 1401 (ب)
ضریب تاثیر در ISC (پایگاه استنادی علوم جهان اسلام): 0.209
نوع داوری: داوری بسته و حداقل 2 داور برای هر مقاله
صدور گواهی پذیرش و انتشار: فقط به‌صورت الکترونیکی
میانگین بازه زمانی بررسی اولیه: کمتر از 4 روز
میانگین بازه زمانی فرایند داوری: حداقل 4 هفته 
سامانه مشابهت‌یابی: سمیم نور
هزینه انتشار: دارد
مقاله پژوهشی ایده‌های نوین برای بازسازی علوم اجتماعی بر اساس منابع فکر اسلامی
پژواک فرهنگ در کلام هستی: خوانش صدرایی تحولات فرهنگ در سایۀ ترابط جهان طبیعت و جهان اجتماعی

محسن لبخندق

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1402، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.362653.1633

چکیده
  ذیل حکمت متعالیه و با تکیه بر «نظریۀ فرهنگی صدرایی» می‌توان به روش قیاسی-برهانی، چگونگی ترابط فرهنگ و جهان طبیعت را تحت ربوبیت الهی تبیین کرد و الگویی برای تبیین تحولات فرهنگی از این مسیر ارائه داد. براساس «نظریۀ فرهنگی صدرایی»، فرهنگ یک جوهر معنایی است؛ بنابراین در تبیین ابعاد ترابط فرهنگ و طبیعت، این پرسش مطرح می‌شود ...  بیشتر

مقاله پژوهشی بازخوانی و تفسیر ایده‌های متفکران شاخص مسلمان
بنیادهای نظری مقاومت در برابر قدرت‌های استعماری در نظام اندیشگی شیخ فضل‌الله نوری

محمد ملک زاده

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1402، صفحه 23-37

https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.362330.1631

چکیده
  شیخ فضل‌الله نوری نمایندۀ جریانی در ایران است که بیش از هر چیز به حفظ دیانت و استقلال کشور در تمام عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی می‌اندیشید. از جمله مسائلی که دغدغۀ ایشان در ایران بود، استبداد و استعمار در کنار حفظ استقلال کشور بود؛ مسئله‌ای که او را از پیشروان نهضت تنباکو و جنبش مشروطۀ مشروعه در ایران قرار داد. شیخ فضل‌الله ...  بیشتر

مقاله پژوهشی بازخوانی و تفسیر ایده‌های متفکران شاخص مسلمان
از «کشف اسرار» تا «ولایت فقیه»: ثبات در اندیشۀ سیاسی امام خمینی (ره)

اکبر اشرفی

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1402، صفحه 39-51

https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.360367.1623

چکیده
  نظریۀ ولایت فقیه یکی از مهم‌ترین ارکان اندیشۀ سیاسی امام خمینی (ره) برای رهبری جامعۀ اسلامی در عصر غیبت امام معصوم (ع) است. به‌علاوه ایشان، تنها فقیهی است که توانست بر مبنای این نظریه، حکومت اسلامی تشکیل بدهد و به آن به‌عنوان اولین تجربۀ حاکمیت فقیه بر جامعه نمود عینی ببخشد.  سوال اصلی مقالۀ حاضر این است که آیا اندیشۀ سیاسی امام ...  بیشتر

مقاله پژوهشی سنت‌های فکری و تاریخی و تمدنی تفکر اجتماعی مسلمین
تحلیل و نقد «شبکۀ فکری اسلام لیبرال» (JIL) در اندونزی

محسن میری

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1402، صفحه 53-70

https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.358519.1606

چکیده
  شبکۀ فکری اسلام لیبرال (JIL) یکی از جریان‌های روشنفکری مسلمان اثرگذار کشور اندونزی است که با توجه به مشکلات و دغدغه‌های جهان معاصر و به‌طور خاص اندونزی سعی کرده است تفسیری جدید و تحول‌گرا از اسلام با تکیه بر ارزش‌های لیبرالیستی ارائه کند تا به‌گونه‌ای در حل مشکلات و بحران‌های اندونزی تأثیرگذار باشد. این پژوهش بر آن است تا با روشی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی بازخوانی و تفسیر ایده‌های متفکران شاخص مسلمان
ماهیّت فهم اجتماعی نصوص از دیدگاه شهید صدر

محمد آقائی؛ فرزانه نجفی

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1402، صفحه 71-86

https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.356813.1599

چکیده
  فهم اجتماعی نصوص از دیدگاه شهید صدر، نظریه‌ای فقهی-سیاسی است که ساحت‌های مختلف زندگی سیاسی-اجتماعی و اقتصادی فرد مسلمان را دربرگرفته است و او به‌دنبال فهم نصوص شرعی، با تکیه بر ظهورات غیرلفظی است. وی ذهنیت هماهنگ، بر پایه ارتکازات عمومی میان خردمندان از افراد نوع خویش را در فرایند فهم دلیل وارد و پس از فهم لفظی و تعیین دلالت‌های ...  بیشتر

مقاله ترویجی بازخوانی و تفسیر ایده‌های متفکران شاخص مسلمان
واکاوی تأثیر ذهنیت مدرن بر چگونگی برساخته‌شدن نظم سیاسی-اجتماعی در اندیشۀ سیاسی امام خمینی (ره)

فاطمه کامرانی؛ سمیه حمیدی؛ پیمان زنگنه

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1402، صفحه 87-99

https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.343555.1530

چکیده
  مدرنیته به شکلی از زندگی و تشکیلات اجتماعی اطلاق می‌شود که عقل خودبنیاد نقاد که پیوسته به بازنگری سنت‌های بشری می‌پردازد، پارادایم اصلی آن را تشکیل می‌دهد. این پدیده در غرب زاده شد و به‌تدریج وارد سرزمین‌های دیگر شد. ورود این سبک تفکر به ایران، واکنش‌های متفاوتی در پی داشت. برخی از روشنفکران سعی کردند با کنارنهادن ارزش‌های دینی ...  بیشتر

بازخوانی و تفسیر ایده‌های متفکران شاخص مسلمان
رویکرد اسلامی به شهر؛ ویژگی‌های شهر اسلامی

بهرام بیات

دوره 4، شماره 1 ، فروردین 1393، ، صفحه 137-167

https://doi.org/10.22059/jstmt.2014.57079

چکیده
  شهر از جمله موضوعات مورد توجه اندیشمندان بوده است. از آنجایی‌ که اسلام، دین اجتماعی است و برای سعادت بشر، راهبرد و برنامه دارد، در پژوهش حاضر برای تحلیل شهر از دیدگاه اسلام و احصای ویژگی‌ها و مؤلفه‌های شهر اسلامی، نظریه‌های سه تن از متفکران مسلمان شامل ابن‌خلدون و فارابی از متقدمین و خانم ابراهیم از متفکران مسلمان معاصر بررسی شده ...  بیشتر

بازخوانی و تفسیر ایده‌های متفکران شاخص مسلمان
تهدیدهای امنیت اجتماعی از دیدگاه مقام معظم رهبری

فریبا شایگان

دوره 3، شماره 2 ، مهر 1392، ، صفحه 245-271

https://doi.org/10.22059/jstmt.2013.55728

چکیده
  وجود تنوع در تعاریف امنیت اجتماعی و تهدیدهای آن، بیانگر عدم وفاق دربارة این موضوع است که بخشی از آن ناشی از تأثیرپذیری این دیدگاه‌ها از شرایط اجتماعی کشورهای مورد بررسی است. بنابراین گرچه توجه به دیدگاه‌های دیگران در پژوهشی علمی سودمند است، لکن برای کاربردی بودن آن‌ها باید شرایط کشور و آرای اندیشمندان داخلی و نگاهی بومی را مورد ...  بیشتر

بازخوانی و تفسیر ایده‌های متفکران شاخص مسلمان
جایگاه زن در اندیشه‌ی امام خمینی (ره) و آثار اجتماعی آن

الهام شریعتی؛ هاجر سادات کلانتر معتمدی

دوره 7، شماره 2 ، مهر 1396، ، صفحه 131-153

https://doi.org/10.22059/jstmt.2018.264644.1219

چکیده
  زن به عنوان مظهر جمال الهی در تفکر امام خمینی با مفاهیمی ارزشی چون آزادی، عفت، کرامت، مبدأ خیرات، شجاعت و ... پیوند داشته و در تعیین سرنوشت خود و جامعه‌ی خویش بسیار تأثیرگذار است. جایگاه زن در اندیشه‌ی حضرت امام نه در مقابل مرد بلکه در کنار او، عهده‌دار مسؤولیتی شگرف در تمام شؤون زندگی فردی، اجتماعی و سیاسی است. صرف نظر از دوره‌ی کوتاهی ...  بیشتر

بازخوانی و تفسیر ایده‌های متفکران شاخص مسلمان
منشأ حیات اجتماعی از نظر علامه طباطبایی

یحیی بوذری نژاد

دوره 2، شماره 2 ، مهر 1391، ، صفحه 41-62

https://doi.org/10.22059/jstmt.2012.54255

چکیده
  علامه طباطبایی از متفکران بزرگ اسلامی است که با بیان نظریه اعتباریات، تحول بزرگی در حوزه معرفت‌شناسی ایجاد کرد که بر حوزه‌های مختلف علوم انسانی، به‌ویژه فلسفه اجتماعی تأثیر بسزایی گذاشت. ایشان با بحث درباره اعتباریات اجتماعی، به بررسی مفاهیم و مقوله‌هایی پرداخته است که از جمله عناصر مطرح در حوزه فلسفه اجتماعی و بیانگر دیدگاه‌شان ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ایده‌های نوین برای بازسازی علوم اجتماعی بر اساس منابع فکر اسلامی
هستی‌شناسی حیات‌های اجتماعی حلقه‌ای مفقوده در نظام مباحث حکمت اسلامی

ابراهیم خانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 آبان 1402

https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.336703.1499

چکیده
  هدف از این مقاله، تبیین معنای دقیق هستی‌شناسی حیات‌های اجتماعی و اثبات ضرورت و مزیت جایابی این موضوع در منظومۀ مباحث حکمت اسلامی برای شناخت بهتر قوس نزول و صعود آفرینش از منظر فلسفی است. به این منظور و با روشی فلسفی-تحلیلی، ابتدا امکان جایابی این مسئله براساس موضوع و روش فلسفۀ اسلامی تحلیل و بررسی می‌شود و نشان داده می‌شود که «هستی‌شناسی» ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ارائه بحث انتقادی اصیل پیرامون ماهیت علوم انسانی جدید و تعیین نسبت آن با دین
نقدی بر اجرای نظریۀ زندگی همگانی یان گل در ایران از منظر اندیشۀ اسلامی با تکیه بر نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی

محمد تقی پیربابایی؛ مرتضی میرغلامی؛ رسول حق بیان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 آبان 1402

https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.344397.1536

چکیده
  نظریۀ زندگی همگانی یان گل از نظریه‌های مطرح دربارة برنامه‌ریزی و طراحی فضاهای شهری است که تجارب اجرایی موفقی را در کشورهای غربی داشته است؛ از این‌رو این نظریه‌پرداز در کشورهای مختلف دنیا از جمله ایران مدنظر قرار گرفته و آثار برجستۀ وی، ترجمه و منتشر شده است. اگرچه اجرای نظریۀ زندگی همگانی گل می‌تواند آثار مثبتی برای کیفیت زندگی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی بازخوانی و تفسیر ایده‌های متفکران شاخص مسلمان
قرآن و تفقه مرسوم؛ درآمدی بر روش‌شناسی انتقادی قرآن‌گرایان در مواجهه با فقه موجود بر پایۀ مدل اسپریگنز (بررسی موردی: محمد صادقی تهرانی)

علی آقاجانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 آبان 1402

https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.358387.1604

چکیده
  یکی از جریاناتی که به چالش‌های فقه معاصر پرداخته، نحلۀ قرآن‌گرایان است که دارای طیف‌های گوناگون است. محمد صادقی تهرانی، صاحب تفسیر الفرقان، از زمرۀ قرآن‌گرایانی است که به این چالش توجه داشته و آن را کاویده است. مقاله براساس چارچوب نظری مدل بحران اسپریگنز و مراحل چهارگانۀ آن با تصرفاتی به بررسی نگرش صادقی تهرانی پرداخته است. صادقی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی کاربردی‌سازی تجربی دانش اجتماعی مسلمین
دیپلماسی مبتنی‌بر ایمان و کنشگری تشیع در نظام ‌بین‌المللی

شهروز شریعتی؛ علی نعمت‌پور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 آبان 1402

https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.361872.1627

چکیده
  با ورود کنشگران و سازمان‌های غیردولتی به عرصۀ جهانی و نقش‌آفرینی آن‌ها بعد از جنگ سرد، تغییرات مهمی در فهم دیپلماسی و نقش آن در نظام‌های جهانی به وجود آمده است. این پژوهش با بررسی منابع قدرت دیپلماسی در آموزه‌های شیعی تلاش کرده است تا ضمن تبیین ابعاد مفهوم «دیپلماسی مبتنی‌بر ایمان» چگونگی پیشبرد اهداف دیپلماتیک را با استفاده ...  بیشتر

مقاله پژوهشی مطالعه تطبیقی اندیشمندان شاخص اسلامی و غیراسلامی
تحلیل جامعه‌شناختی مفهوم خود از دیدگاه حسین نصر در نسبت با جامعه‌شناسی کنش متقابل نمادین

مریم مختاری؛ مجید جبار

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 آبان 1402

https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.359517.1614

چکیده
  میان نظریه‌های کلان و خرد جامعه‌شناسی نوعی گسست معرفتی وجود دارد. برخی از این نظریه‌ها اصالت را به ساختارهای کلانی مانند جامعه و برخی آن را به افراد و مفاهیم خرد مانند رفتار و کنش مربوط می‌دانند. برای اتصال این دو سطح مفاهیمی مانند «خود» می‌توانند کارگشا باشند. خود از مفاهیم اصلی مکتب کنش متقابل‌گرایی نمادین به‌شمار می‌آید ...  بیشتر

مقاله پژوهشی بازخوانی و تفسیر ایده‌های متفکران شاخص مسلمان
تأثیر زندگی کوخ‌نشینی و کاخ‌نشینی بر انسان (مردم و جامعه) از منظر امام خمینی(ره)

مریم شعبان؛ غلامرضا جمشیدیها

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 آبان 1402

https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.359421.1613

چکیده
  پژوهش حاضر دربارۀ موضوع «تأثیر زندگی کوخ‌نشینی و کاخ‌نشینی بر انسان (مردم و جامعه) از منظر امام خمینی (ره)» انجام شده است. هدف پژوهش، بررسی ماهیت و چگونگی کوخ‌نشینی و کاخ‌نشینی و تأثیر آن‌ها بر زندگی اجتماعی و رفتار انسان است که از منظر امام خمینی (ره) به آن‌ها پرداخته شده است. روش پژوهش با رویکرد کیفی و طرح تحقیق «تحلیل اسنادی» ...  بیشتر

ابر واژگان

نشریات مرتبط