نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیدمحسن ملاباشی ¹
• فائزه کمالی ²

¹ عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

² کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه گیلان

چکیده

بروز مسائل گوناگون اجتماعی و فرهنگی در ایران اسلامی در دهه‌ها و سده‌های متمادی، موجب شده است اندیشمندان بسیاری از منظرهای گوناگون نظری و با چهارچو‌ب‌های علمی متفاوتی به توصیف و تحلیل و تبیین این مسئلۀ بنیادین و پردامنه بپردازند و راهکارهای مختلفی برای بهبود وضعیت ارائه دهند. علی شریعتی از جمله اندیشمندانی است که به تحلیل این مسئله از زاویۀ انحطاط مسلمانان پرداخته است؛ زیرا رویکرد او به دین اسلام متأثر از تحصیلات جامعه‌شناختی و تاریخی اوست. شریعتی در پاسخ به این پرسش بنیادین که علت انحطاط مسلمانان چه بوده است، ابتدا فاصله‌گرفتن از اسلام راستین را مطرح می‌کند و سپس به علل انحراف از آن و نقش آن در انحطاط مسلمانان می‌پردازد و در نهایت، راهکارهایی برای بازگشت به اسلام راستین به دست می‌دهد. به نظر او از میان علل و عوامل گوناگونی که به انحراف از اسلام راستین منجر شده‌اند، تغییر ایدئولوژی اسلام اصلی‌ترین و بنیادی‌ترین علت است و در نتیجه، بازگشت به ایدئولوژی اسلام گره‌گشاترین راهکار به حساب می‌آید و مسئولیت اصلی آن نیز بر عهدۀ روشنفکران است. روش این پژوهش مطالعۀ کتابخانه‌ای است که هدف آن عبارت است از صورت‌بندی نظام‌مند اندیشۀ شریعتی دربارۀ چیستی اسلام و علل انحطاط مسلمانان و راهکارهایی برای احیای آن.

کلیدواژه‌ها

• انحطاط مسلمانان
• تمدن اسلامی
• اسلام راستین
• ایدئولوژی

موضوعات

• بازخوانی و تفسیر ایده‌های متفکران شاخص مسلمان

عنوان مقاله [English]

Rereading Shariati's theory of Muslim decadence

نویسندگان [English]

• seiedmohsen mollabashi ¹
• faeze kamali ²

¹ University of Tehran

² MA of Sociology

چکیده [English]

The emergence of various social and cultural issues in Islamic Iran in many decades and centuries has caused many thinkers from different theoretical perspectives and with different scientific frameworks to describe, analyze and explain this fundamental and wide-ranging problem and provide various solutions to improve the situation. Ali Shariati is one of the thinkers who has analyzed this issue from the perspective of the decline of Muslims, because his approach to Islam is influenced by his sociological and historical education. In response to the fundamental question of what was the reason for the decline of Muslims, Shariati first raises the issue of distancing himself from true Islam, then deals with the causes of deviation from it and its role in the decline of Muslims, and finally, provides solutions for returning to true Islam. In his opinion, among the various causes and factors that have led to deviation from true Islam, the change in the ideology of Islam is the main and most fundamental cause, and as a result, returning to the ideology of Islam is the most difficult solution and the main responsibility for it lies with the intellectuals. The method of this research is to study a library whose purpose is

کلیدواژه‌ها [English]

• Muslim decadence
• Islamic civilization
• true Islam
• ideology