نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی دانشگاه شاهد، تهران. ایران.
2 استاد گروه علوم سیاسی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
چکیده
عرفان به‌عنوان یک مکتب و جریان معنوی عمیق در فرهنگ ایران، نقشی کلیدی در تحولات سیاسی و اجتماعی این سرزمین ایفا کرده است. انقلاب اسلامی ایران، نه‌تنها یک تحول سیاسی، بلکه یک بیداری معنوی و تحول درونی بود که در آن، روح عرفانی و فلسفی متجلی شد. از این‌رو درک ارتباط عرفان و انقلاب اسلامی می‌تواند به شناختی جامع از ابعاد مختلف انقلاب و تأثیرات آن بر جامعۀ شیعی و ایران منجر شود. سید مرتضی آوینی، به‌عنوان یکی از نخبگان فکری این دوره، با نگاهی عمیق و عارفانه به این پدیده پرداخته است. هدف این مقاله، بررسی رویکرد آوینی به انقلاب اسلامی از منظر عرفان و دین‌مداری است. چارچوب نظری این تحقیق برمبنای اندیشه‌های عرفانی شکل گرفته است. آوینی بر این باور است که انقلاب اسلامی، تجلی عشق الهی و جستجوی حقیقت است که در آن، مردم با فطرت خویش به‌سمت خداوند بازگشته و در پی تحقق ارزش‌های الهی برآمده‌اند. روش مقاله تحلیلی و توصیفی است و ابزارهای جمع‌آوری داده‌ها فیش‌برداری از سه اثر شهید آوینی شامل آغازی بر یک پایان، حلزون‌های خانه‌به‌دوش و حکومت فرزانگان است. نتایج نشان می‌دهد رویکرد عرفانی آوینی نه‌تنها انقلاب اسلامی را متفاوت با سایر انقلاب‌ها در جهان می‌داند، بلکه با تأکید بر عناصر رویکرد عرفانی خود شامل تحول درونی، توحید، تقابل عشق و عقل و لقاءالله به ما یادآوری می‌کند که انقلاب، فراتر از یک تغییر سیاسی، یک سفر معنوی و عرفانی است. آوینی با اشاره به مراحل سیروسلوک عرفانی در سیاست شامل خودآگاهی، هجرت، جهاد و ولایت به ما می‌آموزد که انقلاب اسلامی فرصتی برای بازگشت به خویشتن و درک عمیق‌تر از معنا و هدف زندگی است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Explanation of Mystical Concepts of the Islamic Revolution from the Perspective of Seyyed Morteza Avini
نویسندگان [English]
- Hossein Ebrahimi 1
- Abbas Keshavarz Shokri 2
1 PhD student in Islamic Revolution Political Studies at Shahed University, Tehran, Iran.
2 Professor, Department of Political Science, shahed University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Mysticism, as a profound spiritual school and a key movement within Iranian culture, has played a significant role in the political and social developments of Iran. The Islamic Revolution was not merely a political upheaval but a spiritual awakening and an inner transformation in which mystical and philosophical dimensions were manifested. Understanding the relationship between mysticism and the Islamic Revolution enables a more comprehensive grasp of the Revolution’s various dimensions and its impact on the Shia community and Iranian society. Seyyed Morteza Avini, as one of the intellectual elites of this period, addressed this phenomenon from a deep mystical perspective. This article examines Avini’s approach to the Revolution through the lens of mysticism and religiosity, showing how this framework enriches our understanding of the Revolution and its message. The theoretical foundation of the study is rooted in mystical thought. Avini considered the Revolution a manifestation of divine love and a quest for truth, wherein people returned to their essence and sought to realize divine values. The study employs an analytical-descriptive method, drawing on three of Avini’s works—A Beginning at an End, Snails Without a Home, and Governance of the Wise. Through textual interpretation, this research identifies connections between mystical ideas and the Revolution. The findings reveal that Avini’s mystical approach not only distinguishes the Islamic Revolution from other global revolutions but also emphasizes inner transformation, monotheism, the interplay between love and reason, and divine encounter. For Avini, the Revolution transcends political change, constituting a spiritual journey and mystical ascent. He outlines stages of mystical ascent in politics—self-awareness, migration, struggle, and guardianship—suggesting that the Revolution is an opportunity for returning to one’s essence and achieving a deeper understanding of life’s meaning and purpose.
کلیدواژه‌ها [English]
- Iran
- Islamic Revolution
- Morteza Avini
- Mysticism
- Politics
)