نوع مقاله : مقاله ترویجی
نویسنده
دکتری اندیشه سیاسی مدرس دانشگاه پیام نور مازندران واحد ساری
چکیده
همبستگی اجتماعی به عنوان مهم‌ترین بخش یک پیوستگی جامعه، جایگاه ویژه و حائز اهمیتی داشته و علاوه بر کارکردهای ذاتی آن در اداره و انتظام‌بخشی امور اجتماع، وجود آن برای حفظ و ثبات نظام سیاسی- اجتماعی ضروری است. از این‌رو، مقاله حاضر در صدد است تا به بررسی و شناخت عوامل شکل‌دهنده آن در آراء و اندیشه‌های ابن خلدون به عنوان فیلسوف اجتماعی مسلمان و امیل دورکیم نظریه‌پرداز همبستگی اجتماعی بپردازد. لذا تلاش شده تا مسئله پژوهش در چارچوب رویکرد کارکردگرایی با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی و شیوه جمع‌آوری داده‌ها بصورت کتابخانه‌ای مورد بررسی قرار گیرد. با این فرضیه که « عصبیت » در اندیشه ابن خلدون و « روابط متقابل بین افراد در قالب تقسیم کار اجتماعی » در اندیشه دورکیم، اصلی‌ترین عامل همبستگی اجتماعی می‌باشد. همچنین نقطه آغازین هر یک از این دو اندیشمند، میزان تعامل و تأثیر و تأثر متقابل اعضاء در روابط و مناسبات اجتماعی بوده که بر حسب تکوین و تداوم نظام سیاسی و اجتماعی، دوری(چرخشی) بودن نظریه ابن خلدون و خطی بودن نظریه دورکیم را سبب می‌شود. شهرت ابن خلدون به عنوان مهم‌ترین متفکر اجتماعی جهان اسلام، بیش از هر چیز مرهون مفهوم عصبیت و جایگاه آن در دگرگونی‌های اجتماعی است که مراحل پنجگانه از تولد تا زوال را شامل می‌شود. از این‌رو، به نظر می‌رسد نظریه اجتماعی ابن خلدون از حیث دگرگونی اجتماعی و تأثیر آن بر تکوین و تداوم نظام سیاسی، از سنخ نظریه دورانی و کشمکش و نظریه اجتماعی دورکیم نیز از نوع نظریه تک‌خطی و تکاملی است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Comparative Study of the Views and Thoughts of Ibn Khaldun and Emil Durkheim with Emphasis on the Role and Function of Social Solidarity in the Formation and Continuity of the Political System
نویسنده [English]
- Ahmad Jahani Nasab
PhD in Political Thought Lecturer at Payame Noor University of Mazandaran, Sari Branch
چکیده [English]
Social solidarity, as the most important part of a society, has a special and important place and in addition to its intrinsic functions in the management and regulation of social affairs, its existence is necessary to maintain and stabilize the socio-political system. Therefore, the present article intends to study and recognize its shaping factors in the views and ideas of Ibn Khaldun as a Muslim social philosopher and Emile Durkheim, theorist of social solidarity. Therefore, an attempt has been made to study the research issue in the framework of functionalism approach using descriptive-analytical and documentary method. With the hypothesis that "Asabiyyah" in Ibn Khaldun's thought and "interactions between individuals in the form of division of social work" in Durkheim's thought, is the main factor of social solidarity. Also, the starting point of each of these two thinkers is the degree of interaction and interaction of members in social relations, which in terms of the formation and continuity of the political and social system, the distance (rotation) of Ibn Khaldun's theory and Durkheim's theory are linear. It becomes. Ibn Khaldun's reputation as the most important social thinker in the Islamic world owes more than anything to the concept of Asabiyyah and its place in social change, which includes the five stages from birth to decline. Hence, it seems that Ibn Khaldun's social theory in terms of social transformation and its effect on the formation and continuity of the political system is of the type of rotational and conflict theory and Durkheim's social theory is also a monolithic and evolutionary theory. Although Emile Durkheim is known as a theorist of social solidarity, but thinkers such as Montesquieu, Saint Simon, Comte, Rousseau and even Ibn Khaldun in the Islamic world can be named who have focused on social harmony and cohesion.
کلیدواژه‌ها [English]
- Ibn Khaldun
- Emil Durkheim
- Division of Social Work
- Social Transformation
- Religion
- Asabiyyah
- Social Solidarity
)