غلامرضا تاج بخش
چکیده
مجالس عزاداری بعنوان بعد عملی مناسکی دین از دیرباز دارای اهمیت و اعتبار ویژه تلقی شده و هر سال میلیون‌ها خداجو و عاشق دلداده حضرت سید الشهدا(ع) بصورت شکوهمند، منسجم، وحدت‌بخش و پرشور در مجالس عزاداری در دهه اول محرم حضور می یابند. در این مقاله فهم پدیدارشناسی تجارب زیسته دینی جوانان از حضور در مجالس عزاداری با توجه به شرایط کرونایی ...
بیشتر
مجالس عزاداری بعنوان بعد عملی مناسکی دین از دیرباز دارای اهمیت و اعتبار ویژه تلقی شده و هر سال میلیون‌ها خداجو و عاشق دلداده حضرت سید الشهدا(ع) بصورت شکوهمند، منسجم، وحدت‌بخش و پرشور در مجالس عزاداری در دهه اول محرم حضور می یابند. در این مقاله فهم پدیدارشناسی تجارب زیسته دینی جوانان از حضور در مجالس عزاداری با توجه به شرایط کرونایی جامعه مد نظر است .به کمک روش نمونه‌گیری نظری و هدفمند با 25 نفر از عزاداران جوان (35-18) درچهار هیئت جوانان (خادم العباس (ع) ، ذوالانوار ، ساجدین و محبین) شهرستان نی ریز استان فارس در ماه محرم 1399 مصاحبه شد. داده‌های این مطالعه کیفی از طریق مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته گردآوری استفاده شده است. با توجه به مدل سنخ شناسی تجربه گروههای دینی یوآخیم اوخ ، پس از تحلیل داده‌های کیفی به دسته بندی تجربه زیسته آنان در سه جنبه ذیل گردید: بعد فکری: بصیرت افزایی ، ارتقای سلامت روانی ، بعد عملی: سبک نوین عزاداری ، کسب هویت محرمی ، جامعه پذیری دینی ، کسب هویت جهادی و بعد اجتماعی: ارتقای سرمایه اجتماعی ، ارتقای سلامت اجتماعی ، زیست جمعی و ایجاد پیوندهای فرا نسلی ، تعلیق نظام قشربندی اجتماعی . نتایج کلی پژوهش بیانگر آن است مجالس عزاداری امام حسین (ع) ، عاملی هویت ساز محسوب شده و نقش اساسی در آرامش ، نشاط و شادابی اجتماعی ، معنوی ، جسمی و روحی جوانان ایفا می کند.
غلامرضا تاج بخش؛ محمد رضا حسینی؛ انتصار موسوی
چکیده
زیارت و سفرهای زیارتی داخلی و خارجی در ایران یکی از فعالیت‌های مذهبی بوده و استقبال زیادی از آن شده است. زیارت پیاده اربعین یکی از اشکال نوظهور سفر زیارتی است که پیش از این ایرانیان توجه زیادی به آن نداشته-اند؛ آیین پیاده‌روی اربعین بستر یک تجربه دینی زیارتی متفاوت است که در آن تمام طول مسیر پیاده‌روی مصداق تجربه زیارت امام حسین (ع) ...
بیشتر
زیارت و سفرهای زیارتی داخلی و خارجی در ایران یکی از فعالیت‌های مذهبی بوده و استقبال زیادی از آن شده است. زیارت پیاده اربعین یکی از اشکال نوظهور سفر زیارتی است که پیش از این ایرانیان توجه زیادی به آن نداشته-اند؛ آیین پیاده‌روی اربعین بستر یک تجربه دینی زیارتی متفاوت است که در آن تمام طول مسیر پیاده‌روی مصداق تجربه زیارت امام حسین (ع) است. آیینی که در آن از ملت‌ها و فرهنگ‌های مختلف در یک تعامل و ارتباطات بین فرهنگی قرار می‌گیرند. این نحوه تعامل بین فرهنگی در عین حال دربردارنده شناختی از نحوه ابراز هویت ایرانی و عراقی در بستر این مشارکت دینی خاص در ایام اربعین خواهد بود. در پژوهش حاضر با اتکاء به رویکرد کیفی و از طریق تحلیل مضمون تجربه‌زیسته زائران سعی بر آن شده که الگوهای ابراز هویت زائران ایرانی و عراقی، مورد بررسی قرار گیرد. جامعه آماری تحقیق حاضر زائران زن و مرد ایرانی و عراقی که در مسیر نجف و کربلا و همچنین دو شهر نجف و کربلا بعنوان مبداء و مقصد حضور یافته‌اند، بوده‌اند و تعداد 30 نفر نمونه به روش هدفمند انتخاب شده‌اند. در گردآوری داده‌ها از روش‌های مصاحبه و مشاهده مشارکتی استفاده شده است. پس از تحلیل داده‌های کیفی سه مضمون اصلی شناسایی شد که عبارتند از: 1) هویت ملی، 2) هویت شیعی و 3) هویت اربعینی. همچنین عوامل مؤثر بر الگوهای ابراز هویت عبارت بودند از: 1) متغیرهای زمینه‌ای و 2) قدرت.
