نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
چکیده
وجوب مقاومت در برابر دشمنان برای دفاع از کیان و استقلال سرزمین‌هاى اسلامى، مورد اتفاق علمای شیعه و سنی است و فقهای بزرگ اسلام در آثار فقهى خود از جمله در مبحث جهاد بدان پرداخته اند. این موضوع به ویژه در شرایطی که استقلال مسلمین در سرزمین‌هاى اسلامى در معرض هجوم دشمنان واقع شده بیشتر مورد توجه علمای اسلام قرار گرفته و فقها از طریق صدور رساله ها، بیانیه ها و فتاوای جهادیه بدان پرداخته‌اند. سیدعلی طباطبایی معروف به صاحب ریاض ازجمله فقهای بزرگ اسلام است که بیش از هر چیز به حفظ دیانت و استقلال جوامع اسلامی در تمام عرصه های اجتماعی و سیاسی می‌اندیشید. هدف این تحقیق بررسی اندیشه و رفتار سیاسی صاحب ریاض و چگونگی مواجهه ایشان با بحران‌هایی است که با هدایت قدرت‌های استعماری، استقلال ایران و سایر کشورهای اسلامی را تهدید می‌کرد. رقابت قدرت‌های استعماری بر سر توسعه مستعمرات خویش، تجاوز روس‌ها علیه ایران و ظهور فرقه‌های انحرافی مذهبی که با حمایت استعمار، اتحاد و انسجام جوامع اسلامی را هدف قرار داده بود از مهم‌ترین بحران‌هایی است که در آن دوره کشورهای اسلامی با آنها درگیر شده بودند. گفتار حاضر با استفاده از روش کتابخانه‌ای و توصیف و تحلیل مبانی اندیشگی سیدعلی طباطبایی، راهبرد صاحب ریاض را برای مقابله با بحران‌های پیش‌گفته و حفظ استقلال و رهایی جوامع اسلامی از سلطه استعمار بررسی می‌کند. نتایج تحقیق، راهبرد مقاومت و جهاد علیه قدرت‌های استعماری را مورد تاکید قرار می‌دهد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Jihad and resistance: Seyyed Ali Tabatabai's (Saheb Riyadh) strategy in facing colonialism
چکیده [English]
Shia and Sunni scholars agree on the necessity of defending the independence of Islamic lands and the great jurists of Islam have discussed it in their jurisprudential works, including in the topic of Jihad. This issue is especially in the situation where the independence of Muslims in Islamic lands is exposed to the attack of enemies, it has been given more attention by Islamic scholars, and jurists have addressed it through the issuance of treatises, statements and jihadi fatwas. Seyyed Ali Tabatabayi, known as the owner of Riyaz, is one of the great jurists of Islam, who thinks above all about preserving the religion and independence of Islamic societies in all social and political fields. The aim of this research is to examine the political thought and practice of Sahib Riyadh and how he faced the crises that threatened the independence of Iran and other Islamic countries through colonial powers. Among the most important crises that the Islamic countries had faced were: the competition of the colonial powers over the development of their colonies, the aggression of the Russians against Iran and the emergence of deviant religious sects that threatened the unity and cohesion of Islamic societies with the support of colonialism. Using the library method and describing and analyzing the foundations of Seyyed Ali Tabatabaei's thought, this paper examines Sahib Riyadh's strategy for dealing with the aforementioned crises and maintaining the independence and liberation of Islamic societies from colonial domination. The results of the research emphasize the strategy of resistance and jihad against colonial powers.
کلیدواژه‌ها [English]
- colonialism
- independence of Islamic societies
- Iran
- Jihad and resistance
- Seyed Ali Tabatabai
)