نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حدیثه حقداری ¹
• غلامرضا جمشیدیها ²

¹ گروه علوم اجتماعی اسلامی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

² استاد گروه علوم‌اجتماعی اسلامی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هر جامعه‌ای متناسب با فرهنگ و تاریخ خود تلاش می‌کند افرادی را به عنوان الگو برای اعضای جامعه‌اش معرفی کند. حضرت زهرا(س) یکی از افراد شاخصی است که در جامعه‌ی ایرانی‌اسلامی به عنوان الگو معرفی می‌شود؛ اما به نظر می‌رسد در سیره‌پژوهی و سیره‌نگاری‌ها ابعاد مختلف زندگی ایشان مانند فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی مورد توجه نبوده است. این مقاله به کمک روش تحقیق کیفی اسنادی به آسیب‌شناسی برخی از سیره‌های نگاشته شده در زمینه‌ی زندگی حضرت زهرا(س) می‌پردازد و نتیجه می‌گیرد که سه مولفه‌ی تفسیر مردسالارانه از سیره‌ی حضرت زهرا(س)، توجه نکردن به مقتضیات زمانی و مکانی زیست آن حضرت، درنظرنگرفتن منزلت الهی ایشان و محدودکردن مؤلفه‌های الگویی ایشان به زنان آسیب‌هایی هستند که در سیره‌پژوهی‌ها در مورد زندگی حضرت زهرا(س) به چشم می‌خورند. مجموعه این آسیب‌ها باعث دشواری در الگوپذیری و معاصرسازی از حضرت زهرا(س) می‌شود. اشتغال همراه با درآمد، انجام امور خیریه‌ای برای رفع محرومیت، وصیت بر باغ‌ها و املاک هفت‌گانه و امور مالی، پاسخگویی به سؤالات احکام اسلامی، حضور در امور سیاسی از کودکی و پرچمداری اعتراض سیاسی از جمله فعالیت‌های هستند که حضرت زهرا(س) در زمان حیاتشان به آن‌ها مشغول بوده است. روح کلی حاکم بر این فعالیت‌ها به گونه‌ای است که هر انسانی می‌تواند از آن‌ها الگوپذیری داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

• حضرت زهرا(س)
• سیره اجتماعی
• الگو
• سیره‌پژوهی
• معاصرسازی

موضوعات

• سنت‌های فکری و تاریخی و تمدنی تفکر اجتماعی مسلمین

عنوان مقاله [English]

Pathology of the studeis of the life of Fatimah Al-Zahra (PBUH) and updating her social life

نویسندگان [English]

• Hadiseh Haghdari ¹
• GholamReza Jamshidiha ²

¹ The Deparment of Islamic Social Sciences, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

² Professor of Islamic Social Sciences, faculty of social sciences, Tehran university, Tehran, Iran

چکیده [English]

Every society, according to its culture and history, tries to introduce people as role models for the members of its society. Hazrat Zahra (pbuh) is one of the prominent people who is introduced as a role model for women in Iranian-Islamic society; But it seems that in biographical studies and biographies, the different aspects of her life, such as her economic and political activities, have not been considered.
This article deals with the pathology of some biographies written on the life of Hazrat Zahra (PBUH) with the help of qualitative documentary research method and concludes that three components of the patriarchal interpretation of Hazrat Zahra's biography (pbuh), not paying attention to the temporal and locational requirements of the life of that Prophet and not taking into account her divine dignity in modeling and limiting their model components to women are the damages that are visible in the biographies about the life of Hazrat Zahra (pbuh). The set of these injuries makes it difficult to model and update the personality of Hazrat Zahra (pbuh). Working together with income, doing charity work to remove deprivation, recommending on seven gardens and properties and financial affairs, answering questions about Islamic rulings, participating in political affairs from childhood and political protest after the death of the Prophet are some of the activities that Hazrat Zahra was busy with them during her lifetime. The general spirit that governs these activities is such that every person can follow their example.

کلیدواژه‌ها [English]

• Hazrat Zahra (pbuh)
• Social Biography
• Pattern
• Research Biography
• updating