نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
علوم تربیتی/ دانشگاه امام صادق(ع)
چکیده
در هر جامعه‌ای بسته به نوع رویکرد دولت، از دیکتاوری تا دموکراتیک و مردم‌سالاری دینی، تعیین اهداف تربیت سیاسی در طیفی از جامعه‌پذیری تا تربیت و پرورش امتداد پیدا می‌کند و خروجی آن، متناسب با رویکرد مختار، افرادی هستند مطیع ارزش‌های جامعه و منفعل در برابر اصلاح و بهبود، یا انسان‌هایی هستند رشدیافته که می‌توانند توسعه‌دهنده ارزش‌های جامعه باشند. در حکومت اسلامی که هدایت انسان‌ها طبق دستور الهی را سرلوحه اهدافش قرار داده، تربیت سیاسی بر مؤلفه‌های متفاوتی از سایر انواع حکومت تأکید دارد. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوای کیفی در پی یافتن این مؤلفه‌ها از منظر سیدمحمدباقر صدر است. نمونه آماری، تعدادی از آثار دست اول شهید صدر است که اندیشه سیاسی او در موضوعات مرتبط با ساخت تمدن اسلامی را در برگرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه‌های تربیت سیاسی از منظر صدر در پنج دسته کلی قابل ارائه است: هدف، زمینه‌سازها، همراهان، آموختنی‌ها و مراقبتی‌ها. هرکدام از این مؤلفه‌ها نیز حاوی چندین زیرمقوله مرتبط است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Components of political education in the thought of Seyed Mohammad Baqer Sadr
نویسندگان [English]
- sajede shokri
- nikoo dialameh
Educational Science/ imam sadegh university
چکیده [English]
Abstract:
In any society, depending on the approach of the government, from dictatorship to democracy and religious democracy, the goals of political education change and extend from a range of socialization to education. The outputs of the political education system also vary according to the approach chosen in each state: individuals may be obedient to society's values and passive in reform, or they may develop into human beings who can develop society's values, contribute to society's change, and Participate in improving social and political conditions. In the model of Islamic government, which seeks to guide human beings according to the divine order in the religion of Islam and aims at this issue, political education emphasizes different components of other types of government and wants human beings to function and play with the desired Islamic criteria. To create in the Islamic society. The present study was conducted by qualitative content analysis method and by extracting the relevant codes from the content of Sadr's books, seeks to find the components of political education from the perspective of this Islamic thinker. The statistical example is a number of first-hand works of Martyr Sadr, whose political thought is related to issues related to the construction of Islamic civilization, and all of his remaining writings have been selected from a large community. Findings of the research after in-depth study and three stages of coding and classification, show that the components of political education from Sadr's perspective can be presented in five general categories: components of education are purpose, context, companions, learnings and care. Each of these components also contains several related sub-categories: the goal is divided into three categories, the facilitators are divided into six categories, the companions are divided into two categories, the caregivers are divided into two categories, and the learnings are divided into two categories.
کلیدواژه‌ها [English]
- content analysis
- Mohammad Baqir Sadr
- Political education
- Component of political education
- sociopolitical thought
منابع
- احمدی، سه ر کاو. 1389. «بررسی رویکردهای تربیت سیاسی در دوره ابتدایی.» پایان نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه کردستان.
- افتخاری، اصغر، و حمید مهجور. 1395. «نقش مدارس در تربیت شهروند فعال.» دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی 3(24).
- الیاس، جان. 1385. فلسفه تعلیم و تربیت، چ 2. ترجمة عبدالرضا ضرابی. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
- برادران حقیر، مریم. 1399. نا. قم: دارالصدر.
- پورفرد، مسعود. 1387. «تربیت سیاسی از منظر شهیدان مطهری، صدر و بهشتی.» راه تربیت (5)، ویژهنامه تربیت سیاسی.
- جعفری، محمدتقی. 1398. وجدان. موسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
- جعفری هرندی، رضا، و حسن نجفی. 1398. «تربیت اجتماعی و سیاسی به روایت کتابهای درسی دوره دوم متوسطه نظری ایران.» مطالعات برنامه درسی 14(52).
- جراحی دربان، مهدی، مجید بابازاده، و رمضانعلی رودمقدس. 1393. «مبانی، اصول و روشهای تربیت سیاسی در اسلام از منظر قرآن.» بصیرت و تربیت اسلامی 11 (31).
- حکیم، سیدمنذر. 1399. جامعه ما، در اندیشه و آثار شهید سیدمحمدباقر صدر. ترجمة مسعود فکری. تهران: سروش.
- حمدانی، طالب. 1395. نظریه سیاسی شهید سیدمحمدباقر صدر. ترجمة اسماء خواجه‌زاده. قم: کتاب فردا.
- داودی، محمد، و مهدی فاضلی دهکردی. 1394. «بررسی اهداف تربیت سیاسی در قرآن با تأکید بر مبانی و اصول تربیتی.» آموزههای تربیتی در قرآن و حدیث 1(2).
- راش، مایکل. 1393. جامعه و سیاست: مقدمهای بر جامعهشناسی سیاسی، چ12. ترجمة منوچهر صبوری. تهران: سمت.
- رایجی پارسایی، نرگس، فاطمه فغان نوملی، و آتنا کاردل. 1393. «ارتباط بین دین و سیاست در نهجالبلاغه و کارکردهای آن.» بصیرت و تربیت اسلامی 11(30).
- رنجبر، مقصود. 1387. «تربیت سیاسی در چارچوب نظامهای سیاسی و نظریههای مختلف.» راه تربیت 2(5)، ویژهنامه تربیت سیاسی.
- سرلک، علی، و سیدمهدی موسوی. 1393. «فلسفه تعلیم‌وتربیت اسلامی از منظر شهید سیدمحمدباقر صدر.» مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی 59(2).
- سلحشوری، احمد. محمدجواد یدالهی‌فر، و معصومه خنکدار طارسی. 1391. «مبانی و مولفه‌های تربیت سیاسی از دیدگاه امام خمینی(ره).» پژوهش‌نامه انقلاب اسلامی 2 (5).
- شارعپور، محمود. 1387. جامعهشناسی آموزش‌وپرورش. تهران: سمت.
- صادقزاده، علیرضا. 1379. «جستاری در حدود مسئولیت تربیتی دولت اسلامی در دوران معاصر بر اساس کلام و سیره امام علی(ع).» تربیت اسلامی (4).
- صدر، سیدمحمدباقر. 1369. سنت‌های اجتماعی و فلسفه تاریخ در مکتب قرآن. ترجمة حسین منوچهری. تهران: رجاء.
- صدر، سیدمحمدباقر. 1348. اقتصاد ما. ترجمة محمدکاظم موسوی. تهران: اسلامی.
- صدر، سیدمحمدباقر. 1393. مکتب اسلام. ترجمة سیدمهدی زندیه. قم: دارالصدر.
- صدر، سیدمحمدباقر. 1393. اسلام راهبر زندگی. ترجمة سیدمهدی زندیه. قم: دارالصدر.
- صدر، سیدمحمدباقر. 1393. رسالت ما. ترجمة سیدمهدی زندیه. قم: دارالصدر.
- صدر، سیدمحمدباقر. 1394. امامان اهل بیت (ع) مرزبانان حریم اسلام. ترجمة رضا ناظمیان و حسام حاج مؤمن. قم: دارالصدر.
- صدر، سیدمحمدباقر.1397. بارقه‌ها. ترجمة سیدامید مؤذنی. قم: دارالصدر.
- صدر، سیدمحمدباقر. 1399. سنت‌های تاریخی در قرآن کریم. ترجمة سیدجلال میرآقایی. قم: دارالصدر.
- عطارزاده، مجتبی. 1388. «دین سیاسی یا سیاست دینی از نگاه امام محمد غزالی.» تحقیقات سیاسی و بین‌المللی (2).
- علاقهبند، علی. 1381. جامعهشناسی آموزش‌وپرورش. تهران: انتشارات روان.
- عیسی‌نیا، رضا. 1387. «تربیت سیاسی در اندیشه امام خمینی(ره).» راه تربیت (5)، ویژهنامه تربیت سیاسی.
- قادری، حاتم. 1378. اندیشه سیاسی در اسلام و ایران. تهران: سمت.
- مرزوقی، رحمتالله. 1384. «تربیت مدنی از دیدگاه اسلام: رویکردی به پرورش سیاسی.» دو فصلنامه تربیت اسلامی 1(1).
- مسعودیان، پریسا، و سعید بهشتی. 1392. «بررسی اهداف و اصول و روشهای تربیت سیاسی بر مبنای نهجالبلاغه.» پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی 20(17).
- موسوی الیگودرزی، سید مهدی. 1387. «درآمدی بر تربیت سیاسی از دیدگاه قرآن کریم.» راه تربیت (5)، ویژهنامه تربیت سیاسی.
- موسوی خمینی، سیدروحالله. 1378. صحیفه نور، جلد سیزدهم. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
)