نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• ابراهیم خانی

همکار علمی تمام وقت دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق ع

چکیده

موضوع این پژوهش «معنا و اثبات اصالت جامعه» و هدف از آن ارائه قرائتی دقیق‌تر از معنای اصالت جامعه با اتکاء بر برهانی نوین است. در این مقاله با اتخاذ روش دلالت پژوهی و با تکیه بر یکی از مفاهیم محوری در عرفان اسلامی یعنی مقام فناء عرفانی، برهانی جدید برای اثبات اصالت جامعه ارائه شده است. هدف نخست این مقاله توجه دادن به این حقیقت است که مقام فناء عرفانی به غیر از مصادیق ناظر به سلوک عرفانی در متن افعال اجتماعی نیز مصادیق قابل توجهی دارد و طبق بیان علامه‌طباطبایی در متن هر اطاعتی نوعی فناء مطیع در مطاع مستتر است. پس از اثبات این مطلب، این حقیقت به عنوان مقدمه استدلالی با روش برهانی برای اثبات اصالت جامعه مورد استفاده قرار گرفته است و نشان داده شده که عمل اجتماعی و حب و بغض‌های مستتر در آن، ظرفی برای تحقق و بروز مقام فناء عرفانی به صورت جمعی است و در نتیجه افراد جامعه در قالب کنش‌های اجتماعی در حال طی نمودن مراحل فناء عرفانی و در نهایت متحد شدن در تعین کمال مطلوب با یکدیگر هستند و این حقیقت را به صورت انضمامی در متن بسیاری از رفتار‌های اجتماعی نظیر انواع اجتماعات ورزشی، دینی، هنری و ... می‌توان رصد نمود. حقیقتی که اشاراتی به آن را می‌توان در آثار خواجه نصیر الدین طوسی مشاهده نمود و نشان داد او نیز چنین فهمی از نحوه اتحاد افراد جامعه داشته است و در پایان به مزیت‌های این برهان در قبال سایر ادله اثبات اصالت جامعه پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

• اصالت جامعه
• فناء عرفانی
• فلسفه علوم اجتماعی
• اتحاد وجودی
• محبت

عنوان مقاله [English]

Presenting a New Argument on the Originality of Society based on the Rule of "Mystical Annihilation" Based on the Thought of Allameh Tabatabai and Khajeh Nasir al-Din Tusi

نویسنده [English]

• ebrahim khani

Full-time research associate of the Faculty of Culture and Communication of Imam Sadegh University

چکیده [English]

The subject of this research is "the meaning and proof of the originality of society" and its purpose is to provide a more accurate reading of the meaning of the originality of society based on a new argument. In this article, by adopting the method of signification research and relying on one of the central concepts in Islamic mysticism, namely the status of mystical annihilation, a new argument has been presented to prove the authenticity of society. The first purpose of this article is to pay attention to the fact that the status of mystical annihilation, apart from the examples of mystical behavior in the text of social actions, also has significant examples, and according to Allameh Tabatabai, in the text of any obedience, a kind of obedient annihilation is hidden in obedience. After proving this fact, this fact has been used as an argumentative introduction by the argumentative method to prove the authenticity of society and it has been shown that social action and love and hatred hidden in it, a container for the realization and manifestation of the status of mystical annihilation collectively. As a result, individuals in society in the form of social actions are going through the stages of mystical annihilation and finally uniting in determining the desired perfection with each other, and this fact is implicit in the context of many social behaviors such as sports, religious, artistic communities, etc. can be observed. The fact that references can be seen in the works of Khajeh Nasir al-Din Tusi and showed that he also had such an understanding of how the people of society are united, and in the end, the advantages of this argument over other evidence to prove the authenticity of society are discussed.

کلیدواژه‌ها [English]

• The originality of society
• mystical annihilation
• philosophy of social sciences
• existential unity
• love