نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2 دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
در طی قرون متمادی، مجموع اوصاف آرمانی برای رسیدن به یک اجتماع مطلوب، نظریه آرمانشهر را در نگاه اندیشمندان و جوامع مختلف شکل داده است. در جهان اسلام، فلاسفه بسیاری ویژگی‌های مدینه فاضله را بررسی کرده‌اند و با توجه به اختلاف مبانی، آرمان‌های متفاوتی با سایر جوامع برای مدینه فاضله اسلامی تعریف شده است. آیت الله جوادی آملی یکی از فقهای متاخریست که با تاکید بر عقلانیت به تحلیل ماهیت آرمانشهر پرداخته است. بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد، تفاوت آیت الله جوادی با سایر اندیشمندان در توجه او به هدف، مبانی و چگونگی استخراج آنها از منابع آرمانشهر است. تفاوت اندیشه دینی و غیر دینی در چگونگی نگاه و به کارگیری این سه عنصر است. با تحقیقات صورت گرفته، به نظر می‌رسد مبنای ذی‌حقی انسان برای زیستن در جامعه آرمانی، کرامت اوست. منشاء کرامت از دریچه دین، خداوند و با نگاه غیردینی فطرت است. در رویکرد غیردینی، منبع اصلی برای دستیابی به مبانی، سلیقه مردم و عرف بوده و در رویکرد دینی آنچه محوریت می‌یابد، صلاحدید دانای مطلق یعنی خداوند است. تفاوت در منبع سبب می‌شود تا هدف تشکیل آرمانشهر نیز متفاوت باشد. در این پژوهش در پی آن هستیم تا با بهره‌گیری از روش پژوهش تحلیل محتوی کیفی، اندیشه‌های آیت الله جوادی آملی را بررسی کرده و با تحلیل آثار ایشان، ارتباط بین عناصر گفته شده و اصول آرمانشهر اسلامی را به نحوی استخراج کنیم که بیشترین پیوستگی و همخوانی را با آراء این فقیه بزرگوار داشته باشد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Explaining Utopian Thought Based on Islamic City Approach According to Ayatollah Javadi Amoli’s Perspective
نویسندگان [English]
- Hamid reza saremi 1
- shima keshavarzi 2
1 urban planning, art and architecture faculty, tarbiat modares university, tehran, iran
2 Ph.D. Student in Urban Planning, College of Arts and Architecture, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
The total of ideal attributes to reach a desirable community has formed Utopia theory according to the perspective of the thinkers and different societies for centuries. Many philosophers studied the attributes of the utopia in the Islamic world, and according to the difference in basics, different ideals have been defined than the other societies for the Islamic utopia. Ayatullah Javadi Amoli is one of the recent jurists who analyzed the nature of utopia, emphasizing rationality. The conducted studies show that the difference between Ayatullah Javadi Amoli and other scholars is his attention to the purpose, basics, and how they are extracted from the resources of utopia. The difference between religious and non-religious thought is in how these three elements are viewed and applied. Research has shown that the basis of human beings' right to live in an ideal society is their dignity. The source of dignity through the lens of religion is God and from a secular point of view is nature. To achieve the characteristics of the Islamic utopia, the authors have extracted principles from Ayatullah Javadi Amoli’s works. The authors have tried to bring these principles into line with the principles of urban planning. In the non-religious approach, the main source to achieve the foundations has been people’s desire and common belief, and Absolute Wise’s discretion, i.e., God, is centralized in the religious approach. The difference in the resource results in the different purposes of forming a utopia. In this research, we seek to examine the ideas of Ayatullah Javadi Amoli by using the research method of qualitative content analysis, and by analyzing his works and books, to extract the relationship between the elements said in advance and the principles of the Islamic utopia in a way that maximizes coherence and consistent with the views of this great jurist.
کلیدواژه‌ها [English]
- Islamic Utopia
- Ayatollah Javadi Amoli
- Basics
- Resources
- Purpose
)