نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم و تحقیقات

2 استادیار ارتباطات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران

3 دانشیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات ،دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران،

چکیده

پژوهش حاضر با هدف شناخت هویت فرهنگی براساس دیدگاه آیت الله خامنه ای انجام شده است؛ زیرا شناخت هویت فرهنگی از موضوعاتی است که در انسجام فرهنگی و اجتماعی یک جامعه نقش بسزایی ایفا می کند. بدین منظور با تحلیل سخنان و بیانات رهبر جمهوری اسلامی تلاش شده است تا این مفهوم استخراج شود. این پژوهش از حیث روش، کیفی و از نوع توصیفی-اکتشافی است. روش تحقیق تحلیل مضمون با تکنیک شبکه مضامین است و داده های مورد تحلیل با استفاده از تکنیک تحلیل اسناد جمع آوری شده اند. نمونه گیری از نوع نمونه گیری هدفمند است. هم چنین تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم افزار تحقیق کیفی NVivo 10 انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که هویت فرهنگی مبتنی بر دیدگاه رهبر جمهوری اسلامی را می توان در مضامین فراگیر در بُعد چرایی (دیانت، ارزش های اخلاقی و ارزش های دینی اسلامی)، همچنین بُعد چیستی (حمایت از مستضعفان، ایدئولوژی محوریت اسلام) و در بُعد چگونگی (تکلیف گرایی، استقلال، نخبگان و حفظ و محافظت از ماهیت انقلاب) خلاصه کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Cultural identity Thematic analysis in the idea of Ayatollah Seyed Ali Khamenei

نویسندگان [English]

  • Anahita Aghasi 1
  • Seyed Mohsen Banihashemi 2
  • Seyed Vahid Aghili 3

1 Science and Research University

2 assistant professor of Communication, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran

3 Associate Professor, Department of Communication society science , Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran

چکیده [English]

The purpose of this study is to identify cultural identity based on Ayatollah Khamenei. Because the recognition of cultural identity is one of the issues that play an important role in the cultural and social cohesion of a society. For this purpose, an attempt has been made to extract this concept by analyzing the words and statements of the Leader of the Islamic Republic.
This research is qualitative and descriptive-exploratory. The method that is used is thematic analysis with thematic network technique. And the data analyzed in this method are collected using document analysis technique. The sampling in this study is qualitative and of the purposeful sampling type.
It has been analyzed by NVivo 10 quality research software. The results show that cultural identity based on the perspective of the Supreme Leader can be the following aspects:
-aspect of WHY(religion, moral values and Islamic religious values)
-aspect of WHAT(support for the underprivileged, ideology, the focus of Islam(
-aspect of HOW(task-oriented, independence, elites and protection of the nature of the revolution).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultural Identity
  • Thematic Analysis
  • Thematic Networks
  • Qualitative method
  • Islamic Republic leader
 
- ابلاغ سیاست‌های کلی نظام در امور شهرسازی (1389). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 29 بهمن.
-ابراهیمی، مهدی و نیکنام‌راد، سید محمدغفار (1392). «فراتحلیل هویت‌‌پژوهی در ایران (با نظر به مقالات علمی-پژوهشی یک دهة گذشته (1381-1391))». فصلنامة مطالعات ملی، 15(1).
- انتصاب حجت‌الاسلام محمد قمی به ریاست سازمان تبلیغات اسلامی (1397). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 28 مرداد.
- بابایی، مرتضی، باباپور، محمدمهدی و قاسمی، علی (1397). هویت فرهنگی انقلاب اسلامی ایران: فرصت‌ها، چالش‌ها و چشم‌انداز آینده. فصلنامۀ علمی-پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، 15(53).
- بیانات در دیدار جمعی از آزادگان (1370). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 28 مرداد.
- بیانات در دیدار مسئولان نظام و سفرای کشورهای اسلامی (1393). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 6 خرداد.
- بیانات در دانشگاه افسری نیروی زمینی ارتش (1379)­. پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 8 آبان.
- بیانات در دیدار مسئولان نظام (1396). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 22 خرداد.
- بیانات در دیدار اساتید و دانشجویان در دانشگاه علم و صنعت (1387). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 24 آذر.
- بیانات در دیدار کارگزان حج (1398). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 12 تیر.
- بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن (1396). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 7 اردیبهشت.
- بیانات در دیدار جمعی از روحانیون (1378). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 23 فروردین.
- بیانات در دیدار دانشگاهیان سمنان (1385)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 18 آبان.
- بیانات در دیدار جمعی از شاعران و اهالی فرهنگ و ادب (1398). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 30 اردیبهشت.
- بیانات در دیدار جمعی از معلمان و فرهنگیان سراسر کشور (1394). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 16 اردیبهشت.
- بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم (1384). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 25 خرداد.
- بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری (1389). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 19 اسفند.
- بیانات در دیدار معلمان و فرهنگیان (1395). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 13 اردیبهشت.
- بیانات پس از بازدید از سازمان صداوسیما (1383). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 28 اردیبهشت.
- بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در اجلاس جهانی «زنان و بیداری اسلامی» (1391)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 21 تیر.
- بیانات در جمع نیروهای بسیجی شرکت‌کننده در اردوی رزمی-فرهنگی علویون (1380). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 21 آبان.
- پیام به مناسبت روز شهیدان در هفتة دفاع مقدس (1381). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 4 مهر.
- پیام به مناسبت روز تجلیل از شهدا در هفتة دفاع مقدس (1369). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 5 مهر.
- پیام به گردهمایی ویژة دانشگاهیان و دانشجویان در تجلیل از حضرت امام خمینی (ره) (1378). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 12 خرداد.
-تاجیک، محمدرضا. (1384). انسان مدرن و معمای هویت. فصلنامۀ مطالعات ملی، 6(1).
- خطبه‌های نماز جمعه در چهارمین سالگرد رحلت امام خمینی (1372). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 14 خرداد.
- دیدار اعضای شورای عالی استان‌ها و شهرداران مراکز استان‌ها با رهبر انقلاب (1390). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، 10 اردیبهشت.
-رهبری، مهدی (1380). بحران هویت فرهنگی در ایران معاصر. نامة پژوهش، 6(22-23).
-عابدی جعفری، حسن، تسلیمی، محمدسعید، فقیهی، ابوالحسن و شیخ‌زاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکۀ مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشۀ مدیریت راهبردی، 5(2).
-کچویان، حسین و جوادی یگانه، محمدرضا (1384). تطور نظریه‌های هویت در غرب: از تجدد تا مابعد تجدد. فصلنامۀ علوم سیاسی، 8(29).
-کریمیان، زهرا و احمدوند، علی‌محمد (1391). جامعۀ اطلاعاتی، هویت فرهنگی و رسالت دانشگاه‌ها. فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی، 5(3).
- کریمی مله، علی، بلباسی، میثم و قربی، سید محمودجواد (1397). عناصر هویت فرهنگی جمهوری اسلامی: نمونه‌کاوی سند (مؤلفه‌های هویت ملی ایرانیان). فصلنامۀ پژوهش‌های راهبردی سیاست، 7(25).
- کوش، دنی ­(1381). مفهوم فرهنگ در علوم اجتماعی. ترجمۀ فریدون وحیدا. تهران: سروش.
-گودرزی، حسین (1384). جامعه‌شناسی هویت در ایران. تهران: موسسۀ مطالعات ملی/تمدن ایرانی.
-مجتهدزاده، پیروز (1376). جغرافیا و سیاست در فرایندی نوین. مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی تهران، 13، 147-148.
-منتظر قائم، مهدی (1379). رسانه‌های جمعی و هویت. فصلنامة مطالعات ملی، 2(4).
-میلر، دیوید (1383). ملیت. ترجمۀ داود غرباقی زندی. تهران: تمدن ایرانی.
-مرشدی‌زاد، علی و احمدلو، کاووس (1394). مؤلفه‌های هویت اسلامی و ایرانی در اندیشۀ آیت‌الله خامنه‌ای. فصلنامۀ مطالعات ملی، 18(2).
-مشیرزاده، حمیرا و مسعودی، حیدرعلی (1388). هویت و حوزه‌های مفهومی روابط بین‌الملل. فصلنامۀ سیاست، 39(4).