نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد علی توانا ¹
• سید یزدان هاشمی اصل ²
• جواد جریده ²

¹ دانشیار بخش علوم سیاسی دانشگاه شیراز

² دانشجوی دکتری دانشگاه شیراز

چکیده

متفکران مسلمان عمدتا از منظر فقهی-کلامی به پدیده جنگ نگریسته اند، به نظر می رسد ابن خلدون نخستین متفکران مسلمان است که از منطر جامعه شناسی-انسان شناسی به پدیده جنگ می نگرد. مقاله حاضر این پرسش ها را طرح می کند: 1- ابن خلدون چه تبیینی از جنگ ارائه می دهد؟ 2-مهمترین عوامل جامعه شناسی-انسان شناسی آغاز گر و پایان بخش جنگ از منظر ابن خلدون چه می باشد؟3) از منظر وی چه عواملی بر نتیجه جنگ تاثیر گذارند؟ یافته های این تحقیق نشان می دهد ابن خلدون جنگ را پدیده ای طبیعی در مناسبات انسانی می داند. وی بر اساس بدوی یا مدنی بودن، جنگ ها را به مشروع و نامشروع تقسیم می نماید؛ از منظر ابن خلدون جنگ هایی که بر ارزش های بدوی مبتنی هستند نامشروع اند و جنگ هایی که به یک نظم مدنی منجر می شوند، مشروع قلمداد می شوند. وی مهمترین عوامل جامعه شناسی-انسان شناسی آغاز گر جنگ های نامشروع را زیاده خواهی طبیعی بشر، مبارزه برای قدرت صرف می داند و مهمترین عوامل جامعه شناسی-انسان شناسی آغازگر جنگ های مشروع را حفظ نظم و عصبیت اجتماعی و گسترش باورهای دینی می داند. در عین حال او درباره عوامل جامعه شناسی-انسان شناسی جنگ های مشروع و جنگ های نامشروع به عوامل واقع گرایانه (همچون توان نظامی) و عوامل فراواقعی (همچون بخت و اقبال و امور نهانی) توجه می نماید. مقاله حاضر از روش خوانش متن محور بهره می برد.

کلیدواژه‌ها

• ابن خلدون
• جنگ
• ارزش های بدوی و مدنی
• قدرت
• امور نهانی
• بخت و اقبال

20.1001.1.25385240.1398.9.2.6.2

عنوان مقاله [English]

Studying the phenomenon of war from the perspective of Ibn Khaldun

نویسندگان [English]

• mohammad ali tavana ¹
• yazdan hashemi ²
• javad jarideh ²

¹ associate of professor

² shiraz university

چکیده [English]

Ibn Khaldun seems to be the first Muslim thinker to look at the phenomenon of war from the sociological-anthropological point of view. This article raises the following questions: 1- What explanation does Ibn Khaldun give of war? 2. What are the most important factors in the sociology-anthropology of Ibn Khaldun's beginning and end of the war? 3) What factors influence the outcome of the war?. The findings of this study show that Ibn Khaldun regards war as a natural phenomenon in human relations. He divides wars into legitimate and illegitimate on the basis of primitive or civilized; in Ibn Khaldun's view, wars based on primitive values are illegitimate and wars that order Are civil, legitimate. Ibn Khaldun considers the most important elements of sociology-anthropology as the initiator of illegitimate wars as the natural excess of mankind, the struggle for mere power, and the most important factors of sociology-anthropology as the initiation of war, tribal loyalty social order and the spread of religious beliefs. At the same time, he focuses on the sociological-anthropological factors of legitimate wars and illicit wars with realistic factors (such as military might) and extraneous factors (such as fortunes and secrecy);. The present paper uses text-based reading method.

کلیدواژه‌ها [English]

• Ibn Khaldun
• war
• primitive and civil values
• power
• secrecy
• fortune