نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکترای علوم سیاسی

چکیده

طرح الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از سوی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، مباحث مختلفی را پیرامون ضرورت‌های طرح و تدوین چنین الگویی بوجود آورده است. با توجه به اهمیت بالای اندیشه‌های ایشان در مورد الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، بحث حاضر در پی پاسخگویی به این سوال اساسی است که «چه شاخص‌هایی در نگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای برای تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت وجود دارند؟» بنابراین هدف اصلی بحث، بررسی شاخص‌های تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از منظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای است. در این بحث سعی شده از آغاز پیش‌داوری و فرضیه‌ای تعیین نگردد. با این حال یافته‌های بحث که مبتنی بر تحلیل بیانات، نظرات و گفتمان مقام معظم رهبری درباره الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است، حکایت از آن دارد که ناکارآمدی الگوهای غربی توسعه(مفهوم تک‌بُعدی، ماهیت غیر دینی و مادی و همچنین اهداف و آرمان‌های دنیوی)، ارایه تعریف بومی و مستقل از پیشرفت(عدم تبعیت بی چون و چرا از الگوها و نظریه‌های غربی توسعه، استخراج مبانی نظری و شیوه‌های تحقق الگو از منابع اسلامی، بومی‌سازی تجربه‌ها و دستاوردهای نظریه‌ها و الگوهای سایر ملل و طراحی متناسب با ویژگی‌های فرهنگی و تاریخی ایران) و تبیین الگویی مبتنی بر شاخصه‌ها و ارکان اسلامی(مسئله مبدأ، مسئله معاد، مسئله عدم تفکیک دنیا و آخرت، مسئله انسان و نگاه اسلام به انسان، مسئله حکومت، مسئله عدالت و نگاه غیرمادی به اقتصاد) از جمله عواملی هستند که تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را از منظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ضروری کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Islamic-Iranian pattern of development from Ayatollah Khamenei's perspective

نویسنده [English]

  • Shuaib Bahman

PhD in political science

چکیده [English]

The main purpose of this paper is to explore the indicators of the Iranian-Islamic model of development from Ayatollah Khamenei's perspective. It is attempted not to have any predisposition or hypothesis in advance. The research findings are based on an analysis of the supreme leader's statements, views and discussions on the Islamic-Iranian pattern of development. Our findings indicate that there are several factors contributing to the necessity of suggesting an Islamic-Iranian model of development. These factors are the inefficiencies of Western patterns of development (being one-dimensional concept, non-religious as well as the priority of worldly goals), the significance of providing indigenous and independent definition of development (not following Western patterns and theories of development sightlessly, taking out theoretical foundations and methods of realizing the  needed pattern from Islamic sources, localizing experiences and achievements of other nations' theories and patterns, and planning in accordance with the cultural and historical features of Iran), and formulating a pattern based on indicators and principles of Islam (Monotheism, Resurrection, not separating this world and the other world, Islamic  view on human development, government, justice and immaterial look at the economy).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pattern
  • Development
  • Islamic-Iranian pattern of development
  • Ayatollah Khamenei
-      بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی‏ در دیدار با اقشار مختلف مردم به مناسبت میلاد امیرالمؤمنین (1381)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، 3 شهریور.
-      بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با زائران و مجاوران بارگاه ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه‌السلام (۱۳۸۳)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، ۱۵ فروردین.
-      بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با مردم رفسنجان (۱۳۸۴)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، 18 اردیبهشت.
-      بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان استان کرمان (۱۳۸۴)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، 19 اردیبهشت.
-      بیانات‌ در دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های شیراز (1387)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، 14 اردیبهشت.
-      بیانات در دیدار استادان و دانشجویان کردستان‌ (1388)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، 27 اردیبهشت.
-      بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در نخستین نشست اندیشه‌های راهبردی (1389)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، 10 آذر.
-      بیانات در دیدار جمعی از معلمان سراسر کشور‌ (1390)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، 14 اردیبهشت.
-      بیانات در دیدار استادان دانشگاه‌ها (1392)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، 15 مرداد.
-      دیدار اعضای شورای عالی «مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» با رهبر انقلاب (1395)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، 6 اردیبهشت.
-      ناظمی اردکانی، محمد (1387)، «حکمرانی خوب بارویکرد اسلامی»، علوم‌انسانی، سال هفدهم، ش 76.
-      ورنر. سورین و جیمز تانکارد (1386)، نظریه‌های ارتباطات، علیرضا دهقان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.