نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دکتری تخصصی علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران.
2 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد رباط کریم، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
چکیده
این پژوهش باهدف بررسی مقایسه‌ای مفهوم غرب‌زدگی در ادبیات فکری روشنفکران ایرانی، به‌صورت موردی داریوش شایگان و جلال آل‌احمد، برای فهم ریشه تمایزات دیدگاه‌های آنها انجام شده و در آن سعی شده تا ضمن تحلیل نگرش آل‌احمد و شایگان به این مفهوم، دو رویکرد متفاوت سیاسی و فلسفی حاکم بر نگرش روشنفکران ایران در مواجهه با سیطره فرهنگ و تمدن غربی بر جامعه ایرانی تبیین و راهکارهای آنها برای رهایی از این وضعیت مورد ارزیابی و مقایسه قرار گیرد. روش تحلیلی - مقایسه‌ای در این پژوهش موردتوجه بوده که با به‌کارگیری آن سعی شده ضمن تحلیل مفهوم غرب‌زدگی در ادبیات فکری این دو روشنفکر و بررسی نسبت خاستگاه فکری آنها با ادبیات فکری و تمایز اساسی میان آنها مورد بررسی قرار گیرد. یافته اصلی پژوهش نشانگر آن است که تمایز اصلی مفهوم غرب‌زدگی اندیشه آل‌احمد و شایگان، ریشه در رویکرد متفاوت فلسفی و سیاسی آنها در بررسی نسبت میان تمدن مدرن غربی با فرهنگ و تمدن‌های غیراروپایی است. نتیجه کلی نشان می‌دهد که رویکرد سیاسی و اقتصادی آل‌احمد منجر به استفاده پسااستعماری مفهوم غرب‌زدگی شده درحالی‌که نگاه فلسفی شایگان که مبتنی بر نقد هستی‌شناختی مدرنیته است، دیدگاه‌های وی را به‌سوی نگرش‌های پسامدرن سوق داده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Distinction Of The Political Approach From The Philosophical Approach To The Concept Of Westernization In The Thought Of Al-Ahmad And Shaygan
نویسندگان [English]
- mohammad nezhadiran 1
- Rozhan Hesamghazi 2
1 PhD in Political Science, Islamic Azad University, Research Sciences Unit, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Political Science Department, Robat Karim Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
This research aims to compare the concept of Westernization in the intellectual literature of Iranian intellectuals specifically focusing on Dariush Shaygan and Jalal Al-Ahmad to understand the root of the differences in their views. By analyzing their attitudes toward this concept, the research will explain the two distinct political and philosophical approaches that characterize Iranian intellectuals' responses to the dominance of Western culture and civilization in Iranian society, and evaluate and compare their strategies for addressing this situation. An analytical-comparative method has been employed in this research. By applying this approach, the study seeks to analyze the concept of Westernization in the intellectual literature of these two intellectuals and examine the relationship between their intellectual origins and intellectual frameworks, highlighting their fundamental distinctions. The main finding of this research indicates that the primary difference in the concept of Westernization between Al-Ahmad and Shaygan is rooted in their divergent philosophical and political approaches when examining the relationship between modern Western civilization and non-European civilizations. The general result reveals that Al-Ahmad's political and economic approach has led to a post-colonial interpretation of Westernization, while Shaygan's philosophical view, grounded in an ontological critique of modernity, has guided his perspectives toward post-modern attitudes.
کلیدواژه‌ها [English]
- Dariush Shaygan
- Jalal Al-Ahmad
- Modernity
- Tradition
- Westernization
)