نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دکتری فلسفه دانشگاه تهران
2 دانش‌آموخته دکتری تاریخ اسلام دانشگاه تهران
3 استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده
ابن‌خلدون و هگل به عنوان پایه‌گذاران «فلسفه‌ی تاریخ» در عالم اسلام و غرب به شمار می‌روند، لذا موضوع این پژوهش، توصیفی است در راستای بررسی نحوه‌ی مواجهه دو اندیشمند، از دو سنت مختلف، با مفهوم فلسفه تاریخ. در این تحقیق با روش مقایسه‌ای ابتدا ضمن تمرکز بر بنیاد‌های نظری ابن‌خلدون در کتاب «مقدمه» که زمینه‌ا‌ی نظری برای تامل در باب فلسفه تاریخ فراهم آورده است را بررسی خواهیم نمود، سپس اندیشه هگل، نحوه‌ی ورود، تبیین و نهایتاً چگونگی شکل‌گیری فلسفه تاریخ در اندیشه‌ی او مورد بحث قرار می‌گیرد. از این روی، سعی بر کشف ذات دو جانب اندیشه، جدای از اینکه مسیر گفتگوی طرفینی را فراهم می‌آورد، مقایسه را نیز میسر می‌سازد؛ رهیافتی‌که به روش مقایسه‌ی پدیدراشناسانه معروف است. ماحصل این مقایسه، با عنایت بر تمایز‌های دو اندیشمند، نتایج مشترکی است در باب تاریخ و امر تاریخی، سیاسی و اجتماعی، نگاهی که حکایت از جبر محتوم و ضرورت اجتناب‌ناپذیر در حرکت تاریخ می‌نماید.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Phenomenological study of "Philosophy of History" from the point of view of Ibn Khaldun and Hegel
نویسندگان [English]
- Rahmat alllah Mahmoodi 1
- Abolfazl Salmani Gavari 2
- gholamreza jamshidiha 3
1 PhD in Philosophy, University of Tehran
2 PhD of Islamic history, University of Tehran
3 Professor of Faculty of Social Sciences, University of Tehran
چکیده [English]
Ibn Khaldun and Hegel are considered as the founders of "philosophy of history" in the Islamic world and the West, so the subject of this research is a description in order to examine how two thinkers, from two different traditions, faced the concept of philosophy of history. In this research, with a comparative method, we will first focus on the theoretical foundations of Ibn Khaldun's view in the book "Introduction", which provides a theoretical basis for thinking about the philosophy of history, and then we will explain how to enter Hegel's thought. Finally, how the philosophy of history is formed in his thought is discussed. From this point of view, trying to discover the essence of two sides of thought, apart from providing a path for two-sided dialogue, also enables comparison; an approach known as the phenomenological comparison method. The result of this comparison, taking into account the differences between the two thinkers, is common results in terms of history and the historical, political and social issues, a view that speaks of inevitable determinism and inevitable necessity in the movement of history.
کلیدواژه‌ها [English]
- Ibn Khaldun
- Hegel
- philosophy of history
- phenomenology
- historical necessity
)