نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه حقوق، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران
2 کارشناسی ارشد حقوق عمومی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
تلاش جهت یافتن علت و منشأ حاکمیت از جمله مسائلی است که مورد توجه فیلسوفان سیاسی قرار گرفته است. علامه طباطبایی و توماس هابز هستند که تفسیرهای مشابهی از انسان و زندگی اجتماعی ارائه می‌کنند و منشأ حاکمیت از نظریات آنان استخراج می‌شود. در این پژوهش در پاسخ به این پرسش که منشأ حاکمیت از منظر علامه طباطبایی و هابز چیست، با روشی اکتشافی- توصیفی به بررسی موضوع پرداخته شد. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که هابز با تأکید بر حقوق طبیعی و برابر انسآن‌ها در پی دستیابی به نظریه‌ای درباره حق، قدرت و پیوند حق و قدرت است. او منشأ را در قرارداد اجتماعی و ضرورت امنیت مطلق می‌بیند. انسان هابزی انسانی بدون پیوندهای اجتماعی و تحت تسلط قوای غریزی و غیرعقلانی است که در وضعیتی وحشیانه به سرمی‌برد که راه برون‌رفتی جز قرارداد اجتماعی مشروط و به نفع شخص ثالث و واگذاری همه حقوق و اختیارات به او ندارد. در نگاه علامه طباطبایی، انسان ناگزیر از زندگی اجتماعی است که بر قراردادی عملی مبتنی است که قرارداد استخدام متقابل و عدالت اجتماعی است. در نگاه او انسآن‌های اولیه تحت تأثیر قوای طبیعی بودند و سلطه قوای طبیعی، عقل را نیز دربرمی‌گرفت؛ اما عقل در سیر اجتماعی، کمال یافته و با وحی و نبوت تقویت شده و حاکم بر قوای طبیعی می‌گردد. یافته‌ها نشان می‌دهد تفاوت بنیادین در انسان‌شناسی و فلسفه حقوق دو متفکر، منجر به دو تحلیل متفاوت از سیاست و حکومت می‌انجامد. نتایج این پژوهش می‌تواند به توسعه فهم تطبیقی فلسفه سیاسی اسلامی و غربی کمک کند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Comparative study of the origin of sovereignty from the perspective of Allameh Tabatabai and Thomas Hobbes
نویسندگان [English]
- elahe marandi 1
- Zahrasadat Hejazi 2
1 Associate Profesor of the Department of Law, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran
2 Master of Art degree in Public Law, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
چکیده [English]
The endeavor to ascertain the cause and origin of sovereignty is among the issues that have engaged political philosophers. Allamah Tabataba’i and Thomas Hobbes offer similar interpretations of humanity and social life, and the origin of sovereignty is derived from their theories. In this research, employing an exploratory-descriptive methodology, the question of "What is the origin of sovereignty from the perspectives of Allamah Tabataba’i and Hobbes?" has been investigated .The research findings indicate that Hobbes, emphasizing the natural and equal rights of humans, seeks to formulate a theory concerning right, power, and the connection between right and power. He locates the origin in the social contract and the necessity of absolute security. The Hobbesian human is one devoid of social bonds, dominated by instinctive and irrational forces, existing in a savage state (state of nature) from which there is no escape except through a conditional social contract in favor of a third party (the Sovereign), entailing the surrender of all rights and authorities. From Allamah Tabataba’i’s perspective, humans are inevitably bound to social life, which is founded upon a practical contract—namely, the contract of mutual employment and social justice. In his view, early humans were under the influence of natural forces, and the dominion of these natural forces encompassed even reason. However, through social progression, reason attains perfection, is reinforced by revelation and prophethood, and comes to govern the natural forces. The findings reveal that the fundamental difference in the anthropology and legal philosophy of these two thinkers leads to two distinct analyses of politics and government. The results of this research can contribute to the development of a comparative understanding of Islamic and Western political philosophy.
کلیدواژه‌ها [English]
- Allameh Tabataba’i
- Hobbes
- Islamic Political Thought
- Justice
- Origin of Sovereignty
- Political
- Social Contract
)