Journal of Social Theories of Muslim Thinkers

Document Type : Research Article / Original Article

Authors

1 Assistant Professor, University of Tehran

2 M.A in Social Sciences, University of Tehran

Abstract

Similar to other domains of inquiry and knowledge, social sciences are influenced by various philosophical views and different axioms about the creation and humanity. Given that in social sciences human being is both the object and subject of inquiry and is the focal point of analysis, anthropological foundations become especially relevant for these sciences.
Considering that Motahhari and Kant are associated with two widely different but important philosophical schools of thought, the anthropological foundations of philosophy of these two great thinkers will result into two different forms of social sciences. It is important to realize that without comparing and contrasting different schools of social sciences, it would be impossible to identify their potentials and weaknesses. This paper is an attempt to identify the anthropological foundations of philosophy of Motahhari and Kant and analyze their influence on the brands of social sciences that are associated with their thoughts. To achieve this objective, the paper will analyze the writings and other documents of Motahhari and Kant in detail.
It will be shown that social sciences associated with Kant’s anthropological foundations is limited to positivism potentials and biological or physical anthropology. However, social sciences associated with Motahhari’s philosophical views simultaneously include biological, spiritual, and social domains of human life.

Keywords

منابع
احمدی افرمجانی، علی‌اکبر (1392)، دوران نقادی تحلیل کانت از مدرنیته و نقد آن از دیدگاه مرتضی مطهری، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
اسکروتن، راجر (1383)، کانت، ترجمۀترجمه‌ی علی پایا، تهران: طرح نو.
امید، مسعود (1388)، مقایسۀ معرفت‌شناسی مطهری و کانت، تهران: نشر علم.
بانشی، لیلا (1389)، با این ریشه بیگانه نباشیم: انسان‌شناسی از دیدگاه استاد مطهری، شیراز: ارم شیراز.
بنتون، تد و کرایب، یان (1389)، فلسفۀ علوم اجتماعی؛ بنیادهای فلسفی تفکر اجتماعی، ترجمۀترجمه‌ی شهناز مسمی‌پرست و محمود متحد، تهران: آگه.
پارسانیا، حمید (1385)، هستی و هبوط، قم: معارف.
جمشیدیها، غلامرضا (1387)، پیدایش نظریه‌های جامعه‌شناسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
حیدرپور کیایی، اسدالله (1390)، نسبت دین و اخلاق از دیدگاه کانت، پژوهش‌های فلسفی- کلامی، شمارۀ 47، 145-170.
 دیرکس، هانس (1391)، انسان‌شناسی فلسفی، ترجمه محمدرضا بهشتی، تهران: هرمس.
رجبی، محمود (1386)، انسان‌شناسی، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
روحانی راوری، مرتضی (1391)، انسان‌شناسی در اندیشۀ کانت، تهران: امیرکبیر.
روحانی راوری، مرتضی و طالب‌زاده، سید حمید (1390)، انسان‌شناسی در اندیشۀ کانت، متافیزیک، 3(11 و 12)، 73- 88.
ساروخانی، باقر (1389)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی(اصول و مبانی)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
سالیوان، راجر (1380)، اخلاق در فلسفۀ کانت، ترجمۀ عزت‌الله فولادوند، تهران: طرح نو.
سعادتی خمسه، اسماعیل (1389)، نسبت عقل و دین در فلسفۀ کانت، پژوهش‌های علم و دین، 2، 65- 92.
سعادتی خمسه، اسماعیل (1390)، ارزیابی انتقادی از انسان‌شناسی پراگماتیکی کانت، پژوهش‌های فلسفی دانشگاه تبریز، 5(8)، 15- 57.
صانعی دره‌بیدی، منوچهر (1384)، جایگاه انسان در اندیشۀ کانت، تهران: ققنوس.
عبودیت، عبدالرسول (1392)، فلسفۀ مقدماتی برگرفته از آثار استاد شهید مرتضی مطهری، تهران و قم: سمت و مؤسسۀ آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره).
کاپلستون، فردریک چارلز (1388)، تاریخ فلسفه(از ولف تا کانت)(ج 6)، ترجمۀ اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
کورنر، اشتفان (1380)، فلسفۀ کانت، ترجمۀ عزت‌الله فولادوند. تهران: خوارزمی.
لک‌زایی، نجف و عیسی‌نیا، رضا (1391)، انسان‌شناسی کلامی مطهری معبری برای سیاست‌شناسی، علوم سیاسی- دانشگاه باقرالعلوم، 15(58)، 39-74.
محمدرضایی، محمد (1379)، تبیین و نقد فلسفۀ اخلاق کانت، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیه قم.
مطهری، مرتضی (1368)، تعلیم و تربیت در اسلام، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1374 ب)، انسان در قرآن، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1374 ج)، انسان و ایمان، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1374 د)، انسان و سرنوشت، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1374 ه)، اصول فلسفه و روش رئالیسم (ج 1)، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1374 ه)، اصول فلسفه و روش رئالیسم (ج 2)، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1375)، جامعه و تاریخ، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1382الف)، نبرد حق و باطل؛ به ضمیمۀ تکامل اجتماعی انسان در تاریخ، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1384)، آزادی معنوی، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1392الف)، انسان کامل، قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1392ب)، فطرت، قم: صدرا.
نقیب‌زاده، میرعبدالحسین (1367)، فلسفۀ کانت بیداری از خواب دگماتیسم بر زمینۀ سیر فلسفۀ دوران نو، تهران: آگاه.
یاسپرس، کارل (1390)، کانت، ترجمۀ میرعبدالحسین نقیب‌زاده، تهران: طهوری.
 
Foucault, Michel. (2008), Introduction toKant’s anthropology, translated by: Robert Nigro and Kate Briggs., MITpress.
Jacobs, Brian. and & Kain, Patrick. (2003), Essays on kant’s Anthropology, Cambridge.
Sullivan, Roger. (1994), An Introduction to Kant's Ethics, Cambridge University press.
Wood, Allen W. (2003)), . Kant and the problem of human nature. In Brian Jacobs and Patrick Kain (eds), Essays on Kant's Anthropology, (pp38-59). Cambridge University press.