Document Type : Research Article / Original Article
Authors
1 Shahed University
2 Department of Political Science, Faculty of Humanities, Shahed University, Tehran, Iran
Abstract
عرفان، بهعنوان یک مکتب و جریان معنوی عمیق در فرهنگ ایران، نقشی کلیدی در تحولات سیاسی و اجتماعی این سرزمین ایفا کرده است.انقلاب اسلامی ایران،نه تنها یک تحول سیاسی،بلکه یک بیداری معنوی وتحول درونی بود که در آن روح عرفانی و فلسفی متجلی شد.از این رو درک ارتباط عرفان و انقلاب اسلامی میتواند منجر به شناختی جامع از ابعاد مختلف انقلاب و تأثیرات آن بر جامعه شیعی و ایران گردد.سید مرتضی آوینی، به عنوان یکی از نخبگان فکری این دوره، با نگاهی عمیق و عارفانه به این پدیده پرداخته است. هدف این مقاله،بررسی رویکردآوینی به انقلاب اسلامی از منظر عرفان و دینمداری است،تا نشان دهدچگونه این رویکرد میتواند به فهم عمیقتری از انقلاب و پیامهای آن منجر شود.چارچوب نظری این تحقیق بر مبنای اندیشههای عرفانی شکل گرفته است.آوینی بر این باور است که انقلاب اسلامی،تجلی عشق الهی وجستجوی حقیقت است که در آن،مردم با فطرت خویش به سمت خداوند بازگشته و در پی تحقق ارزشهای الهی برآمدهاند.روش کار این مقاله،تحلیلی و توصیفی است و ابزارهای جمعآوری داده ها،فیش برداری از سه اثر شهید آوینی،آغازی بر یک پایان ،حلزون های خانه به دوش و حکومت فرزانگان است.برای درک بهتر از مفاهیم عرفانی درآثار آوینی از تفسیر متون استفاده شده که این امر به شناسایی پیوندهای میان اندیشههای عرفانی و انقلاب کمک کردهاند.نتایج این پژوهش نشان میدهد که رویکرد عرفانی آوینی نه تنها انقلاب اسلامی را متفاوت از سایر انقلاب های رخ داده در جهان می داند، بلکه با تاکید بر عناصر رویکرد عرفانی خود شامل:تحول درونی،توحید،تقابل عشق و عقل و لقاء الله به ما یادآوری میکند که انقلاب،فراتراز یک تغییر سیاسی،یک سفر معنوی وعرفانی است.آوینی با اشاره مراحل سیروسلوک عرفانی در سیاست:خودآگاهی،هجرت،جهاد و ولایت به ما میآموزد که انقلاب اسلامی فرصتی برای بازگشت به خویشتن و درک عمیقتر از معنا و هدف زندگی است.
Keywords
Main Subjects