TY - JOUR ID - 87255 TI - تقارن تاریخی ایده رویکرد و پارادایم در چیستی علوم انسانی JO - فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان JA - JSTMT LA - fa SN - 2538-5240 AU - موسوی, هادی AU - حسنی, سید حمید رضا AU - محمدی فرد, علیرضا AD - پژوهشگاه حوزه و دانشگاه AD - هیت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه AD - پژوهشگر گروه فلسفه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 12 IS - 1 SP - 49 EP - 79 KW - "اقتصادنا" KW - " فلسفه علوم انسانی" KW - "انقلابهای علمی" KW - "فلسفه علم" KW - "شهیدصدر" KW - "توماس کوهن" DO - 10.22059/jstmt.2022.332654.1488 N2 - در قرن اخیر دو کتاب «اقتصادنا» از شهیدصدر و «ساختار انقلاب‌های علمی» از کوهن، وارد فضای علمی شدند که یکی مستقیماً فلسفه علمی است و دیگری در پایه مباحث اقتصادی، رویکردی فلسفه علمی دارد. ‌در جامعه جهانی، کتاب کوهن یکی از کتاب‌های فلسفه علمی رسمی محسوب شد، و از نظریات او برای تحلیل جریان‌های علمی استفاده شد، تا جایی که واژه پارادایم بهعنوان واژه‌ای همه‌گیر بر سر زبان‌ها افتاد؛ ‌اما کتاب اقتصادنا با وجود ارائه دیدگاه‌ها و تحلیل‌های فراوان فلسفه علمی چنین موقعیتی پیدا نکرد. ‌شناسایی دیدگاه‌های فلسفه علمیِ پنهانمانده برای جوامع علمی که باوجود غنای معرفتی و اجتماعی، کمتر مورد توجه قرار گرفتهاند، می‌تواند سطح آگاهی جامعه علمی و نظریات بدیل در حوزههای مختلف دانش را افزایش دهد. ‌در اینراستا، مقاله حاضر نشان می‌دهد که چگونه مؤلفه‌های یک فلسفه علم تمامعیار رئالیستی در اقتصادنا حضور دارد؛ مؤلفههایی که موجب می‌شود دیدگاه موجود در اقتصادنا در عین دارا بودن بسیاری از نقاط قوت نظریه پارادایم‌های کوهن، گرفتار مسئله نسبیت‌گرایی نشود. همچنین این دیدگاه می‌تواند موجبات این را فراهم سازد که قیاس‌ناپذیری پارادایمی که در دیدگاه کوهن وجود دارد مانعی برای گفتگوی میان اندیشه‌ها، نباشد. ‌این امر از طریق مقایسه نظریات علم‌شناختی شهیدصدر در اقتصادنا و کوهن در ساختار انقلاب‌های علمی به انجام میرسد. UR - https://jstmt.ut.ac.ir/article_87255.html L1 - https://jstmt.ut.ac.ir/article_87255_a6a2769940e591ca08d1e1c5371788e4.pdf ER -