ایمان عرفان منش
چکیده
در سنت و میراث جامعه‌شناسی تفسیری «ماکس وبر»، به موضوعات معرفتی و روشی برجسته‌ای حاصل از تلائم ذهن و واقعیت تجربی توجه شده است. با بازخوانی آرای وبر، اصلی منکشف می‌شود که می‌توان آن را به‌عنوان اصل «قوم‌مداری روش‌شناختی» صورت‌بندی کرد. این اصل واجد ظرفیتهای مهمی هم برای زایش و هم برای تحول علوم اجتماعی(فرهنگی) است. ...
بیشتر
در سنت و میراث جامعه‌شناسی تفسیری «ماکس وبر»، به موضوعات معرفتی و روشی برجسته‌ای حاصل از تلائم ذهن و واقعیت تجربی توجه شده است. با بازخوانی آرای وبر، اصلی منکشف می‌شود که می‌توان آن را به‌عنوان اصل «قوم‌مداری روش‌شناختی» صورت‌بندی کرد. این اصل واجد ظرفیتهای مهمی هم برای زایش و هم برای تحول علوم اجتماعی(فرهنگی) است. این مقاله تلاش کرده است تا با استفاده از روش پژوهش اسنادی و رویکرد نظری «دنی کوش»، مؤلفه‌‌های اصل مذکور را در پنج محور استخراج و تحلیل کند که آن محورها عبارتاند از: «خوانشی دیگر از ربط ارزشی و علاقۀ فرهنگی»، «تجربی-واقعی بودن علوم فرهنگی»، «عزیمت از ارزش فرهنگی به ارزشهای فرهنگی»، «جهانشمولگریزی علوم اجتماعی» و «عقلانیشدنهای گوناگون در بستر فرهنگها». نتایج نیز شامل سه محور «مفروضات جهانشناختی»، «مخاطرۀ معرفتی» و «سلطۀ علمی برآمده از خطای روش‌شناختی» هستند.
نیره قوی
چکیده
از انقلاب اسلامی ایران تاکنون تحلیلهای بسیاری مبتنی بر نظریههای مختلف ارائه شده است. در این بین، عدهای در تحلیل انقلاب از نظریۀ «کاریزماتیک[1]» «ماکس وبر[2]» بهره گرفته‌اند. برخی از گونههای تحلیل وبری از انقلاب اسلامی گویای این است که نظریۀ وبر به شکل انطباقی توان تحلیل انقلاب را دارد و مؤلفه‌‌های ...
بیشتر
از انقلاب اسلامی ایران تاکنون تحلیلهای بسیاری مبتنی بر نظریههای مختلف ارائه شده است. در این بین، عدهای در تحلیل انقلاب از نظریۀ «کاریزماتیک[1]» «ماکس وبر[2]» بهره گرفته‌اند. برخی از گونههای تحلیل وبری از انقلاب اسلامی گویای این است که نظریۀ وبر به شکل انطباقی توان تحلیل انقلاب را دارد و مؤلفه‌‌های مورد نظر« وبر» اعم از شرایط رخداد جنبش، پیروی مردم و نقش رهبر کاریزما در هم عینیت یافته. پژوهش حاضر بهدنبال شناخت پیامدهای آسیب‌زایی است که اینگونه تحلیلها، از انقلاب، به دنبال داشته یا خواهد داشت مقصود از آسیب در این تحقیق، عوامل تأثیرگذاری است که موجب کندی دستیابی به اهداف و یا توقف و عدول از بسیاری آرمانهاست و انقلاب را از ماهیت اسلامی و مسیر اصلی خارج یا منحرف میکند. معیارهای شناخت انواع آسیبهای نظری و اجتماعی طی تحقیق دیدگاه امام خمینی، قانون اساسی و ارزشهای اسلامی و ظرفیتهای فقه شیعی است که در آسیبشناسی مورد استناد قرار گرفته است. یافتههای پژوهش آسیبهای نظری و عرصۀ اجتماعی بسیاری است که نمایانگر عدم انطباق مبانی و جهت مورد نظر وبر در جنبش کاریزمایی با انقلاب اسلامی است و در صورتیکه نظریۀ کاریزماتیک وبر مبنای تحلیل انقلاب اسلامی ایران قرار گیرد، انواع آسیبها که مهمترین آن طی پژوهش بر شمرده شده بر انقلاب عارض خواهد شد.
[1] CHARISMATIC
[2] MAX WEBER
