بازخوانی و تفسیر ایدههای متفکران شاخص مسلمان
علیرضا محسنی تبریزی؛ غلامحسین روحی؛ سید عابدین بزرگی
چکیده
مقالۀ حاضر با مرور منابع موجود در باب آرا و احوال فارابی و با استعانت از آثار باقیمانده از این فیلسوف اسلامی میکوشد تا با استفاده از روش تفسیر متن و تحلیل مضمون، آن موضوعات، مباحث و مفاهیمی را که واجد معانی و دارای مضامین روانشناختی اجتماعی هستند، اکتشاف و تحلیل کند. برایناساس، دادهها از متون (texts) مورد نظر جمعآوری شده و سپس ...
بیشتر
مقالۀ حاضر با مرور منابع موجود در باب آرا و احوال فارابی و با استعانت از آثار باقیمانده از این فیلسوف اسلامی میکوشد تا با استفاده از روش تفسیر متن و تحلیل مضمون، آن موضوعات، مباحث و مفاهیمی را که واجد معانی و دارای مضامین روانشناختی اجتماعی هستند، اکتشاف و تحلیل کند. برایناساس، دادهها از متون (texts) مورد نظر جمعآوری شده و سپس با استفاده از شیوۀ کدگذاری اشتراوس تنظیم و مرتب شدهاند. در مرحلۀ کدگذاری باز، 113 مفهوم از دادهها در شکل جملات، عبارات، کلمات و مفاهیم اکتشاف و براساس واحدهای معنایی دستهبندی و متعلقات و مفاهیم در شکل کد به آنها ضمیمه شد. در مرحلۀ کدگذاری محوری بدواً 26 مضمون در شکل طبقات و مقولات براساس دادههای مأخوذ از کدگذاری باز شناسایی و صورتبندی شد و سپس با پالایش و تفکیک آنها به ده مضمون در هیئت مقولات و طبقات اصلی به انضمام مقولات فرعیتر تقلیل یافت. در کدگذاری گزینشی، ارتباطات میان مقولات و طبقات و مقولات فرعیتر تعیین و مشخص شد. مقولات دهگانۀ بهدستآمده از تفسیر متون و تحلیل مضمون عبارتاند از: علم مدنی یا علم رفتار، ماهیت و طبیعت آدمی، اصالت فرد و اصالت جامعه، مدنیالطبعبودن انسان و نیاز به زندگی تعاونی، همانندی جامعه و ارگانیسم، انواع اجتماعات و انواع جامعه، تأثیرات گروه بر فرد و نقش اجتماعیکننده و تربیتی جامعه، بیهنجاری و انحراف، عوامل محافظتکننده و خطرآفرین رفتار، و رهبری و ویژگیهای رهبر.
حفیظ الله فولادی؛ علیرضا محسنی تبریزی
چکیده
اتخاذ مجموعه راهکارهایی در قالب مجازات هنجارشکنان، اقدامی است که پس از کاربست راهکارهای پیشگیرانه و اصلاحی، با هدف حفظ انتظام و همبستگی اجتماعی، گریزناپذیر است. بررسی دیدگاه امام علی علیهالسلام برای شناسایی مجموعه اقدامات مؤثر برای تحقق هدف مذکور و الگوگیری از آن در جامعۀ دینی، یکی از ضرورتهای پژوهشی است که در این مقاله ...
بیشتر
اتخاذ مجموعه راهکارهایی در قالب مجازات هنجارشکنان، اقدامی است که پس از کاربست راهکارهای پیشگیرانه و اصلاحی، با هدف حفظ انتظام و همبستگی اجتماعی، گریزناپذیر است. بررسی دیدگاه امام علی علیهالسلام برای شناسایی مجموعه اقدامات مؤثر برای تحقق هدف مذکور و الگوگیری از آن در جامعۀ دینی، یکی از ضرورتهای پژوهشی است که در این مقاله گزارههای مرتبط با مقولۀ مجازات از کتاب نهجالبلاغه استخراج و با استفاده از روش کیفی و بهرهگیری از تکنیک نظریۀ مبنایی، دادهها کدگذاری شده و سپس در قالب مقولههای محوری دستهبندی و در نهایت، مقولۀ گزینشی با عنوان «مجازات متنوع و متناسب با نوع کجروی» انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفته شد. از آنجا که دادهها نظری و متنمحور بوده، از روش تحلیل محتوا نیز برای توصیف آنها استفاده شد. در این راستا راهکارهایی از قبیل مجازات بدنی، مجازات روحی و روانی، مجازات سلب صلاحیت، مجازات اقتصادی و حتی با مجازات سلب حیات از افراد هنجارشکن مطابق با برخی جرمها و با در نظر گرفتن شرایط بهکارگیری هریک از مجازاتها، از کلام حضرت به دست آمد.